Onderzoek, cijfers en innovatie

1. Evolutie sterfte en doodsoorzaken (2021)

Wanneer we rekening houden met de veroudering van de bevolking merken we:

  • Een daling van het gestandaardiseerde sterftecijfer in 2021 ten opzichte van 2020 die bij vrouwen veel duidelijker is dan bij mannen.
  • Een significant hogere sterfte bij mannen dan bij vrouwen over de hele periode 2012-2021, maar het gestandaardiseerde sterftecijfer voor mannen daalt over het algemeen wel 1,5 keer zo snel als dat voor vrouwen (jaarlijks gemiddeld resp. -18,2 en -12,0 per 100.000 inwoners).
  • Een sterke stijging van het gestandaardiseerde sterftecijfer in 2020 ten opzichte van de vorige jaren, bij zowel mannen als vrouwen. Deze trend was volledig toe te schrijven aan Covid-19 aangezien de gestandaardiseerde sterftecijfers ook in 2020 in lijn liggen met de trend die op basis van andere jaren werd verwacht als we geen rekening houden met de Covid-overlijdens. Dit is een aanwijzing dat de Covid-sterfte niet zozeer in de plaats kwam van andere oorzaken door een sterfteproces te versnellen, maar een extra bedreiging was voor de volksgezondheid.
  • Dat sterfte door Covid-19 in 2021 bij zowel mannen (-45%) als vrouwen (-56%) met ongeveer de helft is gedaald.
  • Het sterftecijfer van 2021 is daarmee terug meer in lijn met de trend van de periode 2012-2019 waarin we een geleidelijke daling van de gestandaardiseerde sterftecijfers observeerden.

De daling van de gestandaardiseerde sterfte door de 2 belangrijkste groepen doodsoorzaken sinds 2012, met name

  • hart- en vaatziekten (-94,2 per 100.000 inwoners) en
  • kanker (-50,5 per 100.000 inwoners),

werd in 2021 gedeeltelijk tenietgedaan door Covid-19 (+76,3 per 100.000 inwoners). In 2020 werd deze daling nog volledig weggevaagd door Covid overlijdens.

De sterfte door ziekten van het ademhalingsstelsel (ICD-10 hoofdstuk J) en door psychische of neurologische aandoeningen (hoofdstukken F en G – het betreft voornamelijk dementie en ziekte van Alzheimer) daalde in 2020 en 2021, wat doet vermoeden dat personen die leden aan deze ziekten relatief meer stierven door Covid-19.

Vergrijzing

Door de toenemende vergrijzing verwachten we met de jaren steeds meer overlijdens. Door voor leeftijd te standaardiseren, houden we rekening met de veroudering van de bevolking. Die is bij vrouwen meer uitgesproken dan bij mannen.