Onderzoek, cijfers en innovatie

1. Evolutie sterfte en doodsoorzaken (2022)

Wanneer we rekening houden met de veroudering van de bevolking merken we:

  • Een stijging van het gestandaardiseerde sterftecijfer in 2022 ten opzichte van 2021 en 2019. De trends zijn echter verschillend bij mannen en vrouwen.
  • Een significant hogere sterfte bij mannen dan bij vrouwen over de hele periode 2012-2022. Het gestandaardiseerde sterftecijfer voor mannen daalt over het algemeen wel 2 keer zo snel als dat voor vrouwen (jaarlijks gemiddeld resp. -16,2 en -8,0 per 100.000 inwoners).
  • Een sterk verhoogd gestandaardiseerd sterftecijfer in 2020 ten opzichte van de vorige jaren, bij zowel mannen als vrouwen. Deze trend was toe te schrijven aan Covid-19 aangezien de gestandaardiseerde sterftecijfers zonder Covid-19 in 2020 in lijn lagen met de trend die op basis van andere jaren werd verwacht. Dit is een aanwijzing dat de Covid-sterfte niet alleen in de plaats kwam van andere oorzaken door een sterfteproces te versnellen, maar ook een extra bedreiging was voor de volksgezondheid.
  • Dat sterfte door Covid-19 in 2022 bij zowel mannen als vrouwen met ongeveer een kwart is gedaald tegenover 2021.
  • Het sterftecijfer van 2022 is daarmee terug meer in lijn met de trend van de periode 2012-2019 waarin we een geleidelijke daling van de gestandaardiseerde sterftecijfers observeerden.

De daling van de gestandaardiseerde sterfte door de 2 belangrijkste groepen doodsoorzaken sinds 2012, met name

  • hart- en vaatziekten (-94,4 per 100.000 inwoners) en
  • kanker (-55,2 per 100.000 inwoners),

werd in 2021 gedeeltelijk tenietgedaan door Covid-19 (+76,3 per 100.000 inwoners). In 2020 werd deze daling nog volledig weggevaagd door Covid overlijdens.

De sterfte door ziekten van het ademhalingsstelsel (ICD-10 hoofdstuk J) en door psychische of neurologische aandoeningen (hoofdstukken F en G – het betreft voornamelijk dementie en ziekte van Alzheimer) daalde in 2020 en 2021, wat doet vermoeden dat personen die leden aan deze ziekten relatief meer stierven door Covid-19.

Vergrijzing

Door de toenemende vergrijzing verwachten we met de jaren steeds meer overlijdens. Door voor leeftijd te standaardiseren, houden we rekening met de veroudering van de bevolking. Die is bij vrouwen meer uitgesproken dan bij mannen.