1. Evolutie sterfte en doodsoorzaken (2023)

Wanneer we rekening houden met de veroudering van de bevolking merken we:

• Een daling van het gestandaardiseerde sterftecijfer in 2023 ten opzichte van alle vorige jaren. De trends zijn echter verschillend bij mannen en vrouwen.
• Een significant hogere sterfte bij mannen dan bij vrouwen. Het gestandaardiseerde sterftecijfer voor mannen daalt over het algemeen wel 2 keer zo snel als dat voor vrouwen (gemiddeld resp. -12,8 en -6,4 per 100.000 inwoners per jaar in de periode 2014-2023).
• Een sterk verhoogd gestandaardiseerd sterftecijfer in 2020 ten opzichte van de vorige jaren, bij zowel mannen als vrouwen. Deze trend was toe te schrijven aan Covid-19 aangezien de gestandaardiseerde sterftecijfers zonder Covid-19 in 2020 in lijn lagen met de trend die op basis van andere jaren werd verwacht. Dit is een aanwijzing dat de Covid-sterfte niet alleen in de plaats kwam van andere oorzaken door een sterfteproces te versnellen, maar ook een extra bedreiging was voor de volksgezondheid.
• Dat sterfte door Covid-19 in de periode 2021-2023 bij zowel mannen als vrouwen daalde met ongeveer een derde tegenover het jaar ervoor.
• Het sterftecijfer van 2023 is daarmee het laagste cijfer in de afgelopen 10 jaar voor zowel mannen als vrouwen.

De gestandaardiseerde sterfte door de 2 belangrijkste groepen doodsoorzaken is sinds 2014 afgenomen:

• hart- en vaatziekten (-82 per 100.000 inwoners) en
• kanker (-49 per 100.000 inwoners)

In 2020 en 2021 werd deze trend tijdelijk tenietgedaan door Covid-19 overlijdens.

De duidelijk lagere sterftecijfers door ziekten van het ademhalingsstelsel (ICD-10 hoofdstuk J) en door psychische of neurologische aandoeningen (hoofdstukken F en G – het betreft voornamelijk dementie en ziekte van Alzheimer) in 2020 en 2021 doet vermoeden dat personen die leden aan deze aandoeningen relatief meer stierven door Covid-19.