Inspectie in GGZ-revalidatie

Het Departement Zorg sluit met verschillende instellingen overeenkomsten af voor fysieke revalidatie of voor psychosociale revalidatie. Psychosociale revalidatie wordt ook revalidatie binnen de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) of GGZ-revalidatie genoemd. De revalidatie in die instellingen is gericht op het verminderen van beperkingen (door stoornis(sen), verslaving…) en op het terugwinnen van de autonomie. De revalidatieduur is beperkt in tijd.

De behandeling bestaat uit gespecialiseerde medische, psychosociale en paramedische tussenkomsten door een team van verschillende therapeuten, onder wie een arts. Afhankelijk van wat de therapeutische doelstellingen zijn, gebeurt de behandeling individueel of in groepsverband. De meeste van deze voorzieningen bieden ambulante hulp aan (dat is buiten de muren van de instelling). Er zijn ook revalidatiecentra met residentiële afdelingen (dat betekent dat je er verblijft).

U vindt meer informatie over op de website van het Departement Zorg.

Zorginspectie focust op de aspecten die verband houden met de kwaliteit van de geboden zorg.

Zorginspectie is niet bevoegd om (de kwaliteit van) het individuele medische en therapeutische handelen te beoordelen. De focus van Zorginspectie ligt op de organisatie van de zorg en de maatregelen die de voorziening en haar medewerkers nemen om de kwaliteit van de zorg en de veiligheid van de zorggebruikers zo goed mogelijk te garanderen.

Zorginspectie wil de dagelijkse zorgpraktijk in een GGZ-revalidatievoorziening nagaan.

Bij haar inspecties in GGZ-revalidatievoorzieningen hanteert Zorginspectie verschillende methodieken zoals:

• observaties
• inzage in documenten
• gesprekken met medewerkers en/of verantwoordelijken
• gesprekken met zorggebruikers en/of familieleden

Dossierinzage vormt een essentieel deel van de inspectiemethodiek, omdat we heel wat onderwerpen alleen op die manier kunnen objectiveren. Uit respect voor de bescherming van de privacy van de zorggebruiker engageert Zorginspectie zich uitdrukkelijk om zorgvuldig om te gaan met het controleren van gegevenspdf bestand221.0kb in dossiers van zorggebruikers. Meer informatie over inspecteren vindt u op de pagina van Zorginspectie.

Inspectie met focus op de inhoudelijke werking

De Vlaamse overheid werkte een specifiek traject uit met de GGZ-revalidatievoorzieningen die in het kader van de zesde staatshervorming (in 2019) naar Vlaanderen werden overgeheveld.

Op basis van de resultaten van een bevraging bij alle GGZ-revalidatievoorzieningen en vanuit haar expertise werkte Zorginspectie een inspectiemodel uit. Voor die eerste inspectieronde (2021-2024) selecteerde Zorginspectie volgende thema’s: kwaliteitsbeleid, multidisciplinaire werking, rechten en veiligheid.

Het is de bedoeling dat de voorziening concreet aan de slag gaat met alle verbeterpunten. De afdeling Eerste Lijn en Gespecialiseerde Zorg zal de stand van zaken rond deze verbeterpunten ook opvolgen. Bij voorkeur geeft de voorziening voorrang aan die verbeterpunten die een directe link hebben met kwaliteit van zorg en/of patiëntveiligheid. Deze prioritaire verbeterpuntenpdf bestand154.2kb krijgen in elk geval voorrang bij de opvolging door de afdeling Eerste Lijn en Gespecialiseerde Zorg.

Thematische inspectie

Tijdens een thematische inspectie inspecteren we een specifiek thema, ofwel binnen een welbepaalde sector, ofwel sectoroverschrijdend. De keuze van de thema’s is gebaseerd op specifieke risico’s voor de doelgroep, maatschappelijke relevantie… Afhankelijk van de concrete inhoud van de inspectie is de inspecteur of het inspectieteam een halve of een volledige dag ter plaatse.

Hieronder vindt u een overzicht van de thematische inspecties in GGZ-revalidatievoorzieningen:

• suïcidepreventie (2021-2023)

Klachtinspecties

Klachten over GGZ-revalidatievoorzieningen kunnen worden gemeld bij de afdeling Eerste Lijn en Gespecialiseerde Zorg van het Departement Zorg. Als het aangewezen is, kan Zorginspectie een inspectie ter plaatse uitvoeren.

Het inspectieverslag van een GGZ-revalidatievoorziening bevat de vaststellingen van het inspectiebezoek. Het verslag heeft volgende doelen:

• Vaststellingen schriftelijk weergeven  
  Het verslag beschrijft de vaststellingen van de inspecteur. Bijvoorbeeld: voldoet de voorziening aan de geïnspecteerde regelgeving?
• De voorziening informeren
  Het inspectieverslag informeert de voorziening en de inrichtende macht schriftelijk over de vaststellingen van Zorginspectie.
• Rapporteren aan de inhoudelijk bevoegde entiteit: aan de afdeling Eerste Lijn en Gespecialiseerde Zorg van het Departement Zorg.
• Burgers informeren
  Iedere burger kan een definitief inspectieverslag opvragen via het invulformulier op de website van Zorginspectie of door een schriftelijke vraag te richten aan Zorginspectie, Koning Albert II-laan 15, bus 497, 1210 Brussel.
• Knelpunten signaleren
  Inspecties leggen tekortkomingen, leemten en/of gebreken in de regelgeving bloot. Door die te signaleren, kunnen de entiteiten van het beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin verbeteracties ondernemen.

Zorginspectie moedigt de voorzieningen aan om open te communiceren over haar vaststellingen. Voor alle vragen over de inspecties kunt u contact opnemen met contact.zorginspectie@vlaanderen.be

Na een inspectiebezoek in een GGZ-revalidatievoorziening ontvangen de voorziening en de inrichtende macht het ontwerpverslag met de vaststellingen van de inspectie.

• Reactiemogelijkheid 
  De voorziening krijgt 14 kalenderdagen de tijd om schriftelijk te reageren. Het inspectieverslag wordt pas definitief nadat de geïnspecteerde partij de kans heeft gehad om te reageren op eventuele onjuistheden die in het verslag zijn opgenomen. Denk aan feitelijke vergissingen, onduidelijk omschreven vaststellingen of foutieve contactgegevens.
• Beslissing door de inspecteur 
  De inspecteur beoordeelt de reactie en beslist of het ontwerpverslag al dan niet wordt aangepast. Als er geen reactie wordt ingediend of als de reactie niet tot wijzigingen leidt, wordt het ontwerpverslag automatisch het definitieve verslag.
• De bevoegde entiteit informeren 
  Na elke inspectie deelt Zorginspectie haar vaststellingen en eventuele reacties met de afdeling Eerste Lijn en Gespecialiseerde Zorg van het Departement Zorg. Die entiteit volgt de vaststellingen uit het inspectieverslag op en beslist of er gevolgen zijn voor de verdere erkenning, vergunning of toekenning van subsidies. Het feit dat de inspectie en handhaving gescheiden zijn, noemen we functiescheiding.

• Ondersteuning van het beleid
  Zorginspectie rapporteert niet alleen over individuele voorzieningen, maar neemt ook de taak op zich om, op basis van de inspectievaststellingen, een beeld te schetsen van een sector of een bepaalde problematiek.
• Informatie voor de burger 
  Zorginspectie wil de burger informeren over haar vaststellingen bij inspecties in Vlaamse zorgvoorzieningen. Op die manier levert Zorginspectie een bijdrage aan transparantie over de kwaliteit van de zorg in die voorzieningen.

Hieronder vindt u de overzichtsrapporten over de GGZ-revalidatievoorzieningen.

• inspectieronde in residentiële GGZ-revalidatievoorzieningen (september 2021 tot januari 2022)
• inspectieronde in ambulante voorzieningen voor verslavingszorg (2022)
• inspectieronde in ambulante voorzieningen voor psychosociale revalidatie (2022)
• thematische inspectieronde suïcidepreventie (2021-2023)