Kwaliteit van een centrum voor kortverblijf type 3

Om de kwaliteit van de zorg en ondersteuning te garanderen moet een centrum voor kortverblijf type 3 aan een aantal voorwaarden voldoen: 

• Een kwaliteitsbeleid voeren.
• Een kwaliteitshandboek opstellen en gebruiken. Het kwaliteitshandboek moet minstens een beschrijving van de volgende elementen bevatten:
  • een inleiding met daarin:
    • de inhoudsopgave;
    • een aantal algemene inlichtingen over de voorziening;
    • de vermelding van de verantwoordelijke die met het kwaliteitsbeleid is belast is.
  • Het kwaliteitsbeleid waarin de opdrachtverklaring en het zorg- ondersteuningsaanbod opgenomen zijn.
  • Het kwaliteitsmanagementsysteem, dat minimaal de volgende elementen bevat: 
    1. het organogram; 
    2. de functieomschrijvingen;
    3. de overleg – en communicatiekanalen;
    4. de middelen: personeel, budget en kwaliteitsmethodieken;
    5. het vormingsbeleid.
  • In het kwaliteitsmanagementsysteem worden minstens de volgende procedures beschreven: 
    • De volgende primaire processen:
      1. de procedure voor onthaal en de eerste verblijfsdag;
      2. de procedure voor planning en organisatie van de begeleiding, verzorging en verpleegkunde;
      3. de procedure voor vrijheidsbeperkende maatregelen;
      4. de procedure voor doorverwijzing;
      5. procedure voor vrijwillig ontslag, verplicht ontslag en overlijden;
      6. de procedure om informatie over de gebruiker te verwerven en door te geven rekening houdend met de vereiste van een behoorlijk gebruikers- en toegangsbeheer en een veilige uitwisseling van persoonsgegeven tussen de betrokken actoren;
      7. de klachtenprocedure;
      8. de procedure om vanuit een klachtenanalyse te komen tot correctieve en preventieve maatregelen;
      9. de procedure bij grensoverschrijdend gedrag;
      10. de procedure voor collectieve inspraak van de gebruiker over de algemene werking;
      11. de procedure om de zorg en ondersteuning door de gebruiker te laten evalueren.
    • De volgende secundaire processen:
      1. de procedure om voeding te bereiden en te verdelen;
      2. de procedure voor geneesmiddelenmanagement;
      3. de procedure om de schoonmaak te plannen en te organiseren;
      4. de procedure voor facturatie ten aanzien van de gebruiker.
    • De volgende managementprocessen:
      1. procedure om het functioneren van medewerkers te bespreken;
      2. procedure om de documenten van het kwaliteitshandboek te beheren;
      3. procedure om de inhoud van het kwaliteitshandboek te plannen, uit te voeren en bij te sturen.
• Een centrum voor kortverblijf type 3 voert een beleid rond volgende aspecten:
  1. de valpreventie;
  2. het voorkomen en de verzorging van doorligwonden;
  3. de toepassing van vrijheidsbeperkende maatregelen;
  4. het voorkomen van infecties; 
  5. de afzondering van gebruikers die lijden aan een infectie met besmettingsgevaar;
  6. het voorgeschreven medicatiegebruik en dit in samenspraak met de betrokken artsen en apothekers;
  7. de vroegtijdige zorgplanning, palliatieve zorg en levenseindezorg;
  8. de ethisch verantwoorde zorgverlening;
  9. de mantelzorg;
  10. het vrijwilligerswerk;
  11. de diversiteit.

• Zichzelf periodiek evalueren (driejaarlijkse zelfevaluatie). Daarbij moet u als centrum voor kortverblijf type 3 minimaal de volgende elementen periodiek evalueren:

  • de werking van het centrum voor kortverblijf type 3;
  • de doelstellingen.

  Een zelfevaluatie is een systematische evaluatie van de processen, structuren en resultaten van het centrum voor kortverblijf type 3. U moet die evaluatie zelf uitvoeren. U toont aan de hand van de zelfevaluatie aan hoe het centrum voor kortverblijf type 3 zijn processen, structuren en resultaten bewaakt, beheerst en voortdurend verbetert.

  Bij elke evaluatie moet u de volgende 5 stappen doorlopen, telkens gedurende een periode van 3 jaar:

  1. systematisch gegevens verzamelen en registreren over de kwaliteit van de zorg;
  2. kwaliteitsdoelstellingen formuleren op basis van die gegevens over de kwaliteit van de zorg;
  3. een stappenplan met tijdspad opstellen om die kwaliteitsdoelstellingen te bereiken;
  4. regelmatig evalueren of de doelstellingen bereikt worden;
  5. de nodige stappen ondernemen wanneer een doelstelling niet bereikt wordt.
• Jaarlijks een kwaliteitsplanning opstellen voor het lopende jaar en dit vanaf 15 april ter beschikking houden van het Departement Zorg. De kwaliteitsplanning van uw centrum voor kortverblijf type 3 moet de volgende elementen bevatten:
  • een omschrijving van de activiteiten die u in de loop van het betrokken jaar zult uitvoeren om de doelstellingen, de kwaliteitseisen en het kwaliteitssysteem te bepalen en te realiseren;
  • een beschrijving van de zelfevaluatie die u in de loop van het betrokken jaar zult uitvoeren, minimaal van uw werking en uw doelstellingen uitvoeren.
• Jaarlijks een jaarverslag maken, waarin ze onder meer het kwaliteitsbeleid beschrijven dat ze het voorbije jaar gevoerd hebben. Ook het jaarverslag van het voorbije jaar moet jaarlijks ter beschikking gehouden worden van het Departement Zorg. Het jaarverslag van uw centrum voor kortverblijf type 3 moet de volgende elementen bevatten:
  • Informatie over uw werking tijdens het afgelopen jaar, aan de hand van anonieme gegevens over de activiteiten die u in het afgelopen jaar uitgevoerd hebt. Die registratiegegevens vermelden onderwerp, doel, vorm, frequentie, intensiteit van de activiteiten en bereikte doelgroep.
  • Een evaluatie van de kwaliteitsplanning van het afgelopen jaar.
• Aan de gebruikers een klachtrecht garanderen en zorgen voor een adequate en objectieve behandeling van de klachten.
• De tevredenheid van de gebruikers nagaan door minstens driejaarlijks een verantwoorde gebruikerstevredenheidsmeting uit te voeren en afhankelijk daarvan bijsturen.

Het kwaliteitsdecreet van 17 oktober 2003 wil de kwaliteit van de hulp en de zorg bevorderen door voorzieningen ertoe aan te zetten die kwaliteit voortdurend te bewaken en te verbeteren. Voor de thuiszorgvoorzieningen en de verenigingen van gebruikers en mantelzorgers is dat decreet van 17 oktober 2003 in werking getreden op 1 januari 2010.

Op 3 mei 2023 keurde het Vlaams Parlement een nieuw decreet over de kwaliteit van zorg in het beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin goed. Het nieuwe decreet formuleert belangrijke principes en verwachtingen ten aanzien van voorzieningen die zorg verlenen. Binnen die principes en verwachtingen kan nog veel ingevuld worden, in overleg en co-creatie met de verschillende belanghebbenden, waaronder de voorzieningen zelf. Voor de Vlaamse thuiszorgsectoren is nog geen uitvoeringsbesluit ontwikkeld, bijgevolg blijf het decreet van 17 oktober 2003 van toepassing.

Het Departement Zorg erkent en subsidieert centra voor kortverblijf type 3. Om erop toe te zien dat een erkend centrum voldoet aan de erkennings- en subsidiëringsvoorwaarden, kan er in de voorziening een inspectie uitgevoerd worden.

Die inspecties worden uitgevoerd door Zorginspectie.

De inspecties gebeuren niet met een vaste regelmaat. Inspecties worden in principe altijd aangekondigd. Er kunnen echter ook onaangekondigde inspecties gebeuren, waarbij de inspecteurs een aantal specifieke erkenningsnormen bekijken. Dat is meestal naar aanleiding van een klacht of van tekorten in het jaarverslag.

Bij een inspectie kan het kwaliteitshandboek doorgenomen worden. De inspecteur gaat dan na of het kwaliteitsbeleid van het centrum in de praktijk overeenstemt met het kwaliteitshandboek.

Om de kwaliteit van de zorg- en dienstverlening en de veiligheid van gebruikers en personeel te waarborgen, zijn toezicht en handhaving op de erkennings- en subsidiëringsnormen van de centra voor kortverblijf type 3 essentieel.