PCB's

Polygechloreerde bifenyls of PCB’s werden veel gebruikt in industriële en commerciële toepassingen:

• om hydraulische systemen, koelvloeistoffen en isolatiemateriaal te produceren;
• als bestanddeel van kleurstoffen, insectenwerende middelen, pigmenten en carbonarm kopieerpapier;
• als weekmaker in dichtingsproducten, verven, plastic en rubberproducten. 

Sinds eind jaren 80 is de verwerking en verspreiding ervan verboden in bijna alle industriële landen. Het Verdrag van Stockholm inzake persistente organische verontreinigende stoffen verbiedt het gebruik ervan wereldwijd.

Ondertussen zijn PCB’s verboden. Maar ze zijn wel nog aanwezig in oude elektrische toestellen en hydraulische systemen. Als ze daaruit lekken of incorrect worden verwijderd, komen ze nog altijd in het milieu terecht. Mensen komen er daardoor via hun voeding mee in aanraking. Er kunnen PCB’s zitten in visolie, fruit en groenten, granen en graanproducten, vette vis en visproducten, vlees, melk en eieren. Sinds 2013 legt de EU op hoeveel PCB’s er maximaal in voeding aanwezig mogen zijn.

Onze informatie over de effecten van PCB’s is gebaseerd op studies bij proefdieren en is bevestigd in epidemiologische studies. Zo zou blootstelling aan PCB’s leiden tot een lager geboortegewicht, een verminderde kans op conceptie en meer stilgeboorten.

Als je beroepshalve wordt blootgesteld aan PCB’s, heb je een verhoogd risico op kanker van het spijsverteringsstelsel. Gevoelige groepen hebben bovendien meer kans op borstkanker. PCB’s hebben ook een negatieve impact op de reproductie, kunnen de ontwikkeling van het zenuwstelsel verstoren en het immuunsysteem beschadigen.
In Vlaamse humane biomonitoringsstudies werd een verband gevonden tussen de hoeveelheid PCB’s waarmee iemand in contact kwam en de invloed op:

• de geslachthormonen van jongens;
• de seksuele ontwikkeling bij jongeren;
• de schildklierhormonen;
• astma;
• immunologische merkers.

De studies bevestigden ook het verband met een lager geboortegewicht.

PCB’s kunnen zich opstapelen in vette vis. Als je voor het eten de vette delen van de vis verwijdert, kun je je contact met PCB’s beperken.

Via heel wat andere (kleine) aanpassingen kun je je blootstelling aan hormoonverstoorders beperken. Je vindt ze terug op het platform hormoonverstoorders.