Uv-straling

Zonlicht en gezondheid: een evenwicht tussen voor- en nadelen. 

Zonlicht is belangrijk voor de mens. Het helpt om het slaap-waakritme (biologische klok) te regelen en maakt ons gelukkiger. We gaan ook vaker naar buiten als de zon schijnt, wat leidt tot meer beweging, wat ook weer goed is voor onze gezondheid. Onze huid produceert vitamine D wanneer ze wordt blootgesteld aan ultraviolette uv-straling. Vitamine D is nodig voor sterke tanden, botten en spieren, en ondersteunt ons afweersysteem, waardoor we minder snel ziek worden. Maar blootstelling aan uv kan ook schadelijk zijn voor de gezondheid.

• Uv-straling beschadigt de huid. Hoewel de huid meestal vanzelf herstelt, gebeurt dit niet altijd volledig. Hoe vaker en ernstiger de huid verbrandt, hoe groter de kans op onherstelbare schade.
  • Op korte termijn doet uv-straling de huid verbranden en verouderen.
  • Op lange termijn is uv-straling de belangrijkste oorzaak van huidkanker waarvan het melanoom de gevaarlijkste vorm is. Er kunnen na de blootstelling tientallen jaren overheen gaan voordat huidkanker vastgesteld wordt. Sinds de registratie van kankerdiagnosen is het aantal gevallen van huidkanker sterk gestegen. Dit komt voornamelijk doordat mensen ouder worden, hoewel huidkanker ook op jonge leeftijd kan voorkomen en de bevolking in aantal toeneemt. Maar de toename van huidkanker wordt mee veroorzaakt door meer blootstelling aan de zon en zonnebank.  
• Blootstelling aan uv vergroot ook de kans op oogaandoeningen zoals cataract (staar).

De sterkte van uv-straling van de zon die ons bereikt hangt af van de hoeveelheid wolken en de dikte van de ozonlaag, die ons er tegen beschermen. Klimaatverandering kan beide beïnvloeden. Meer zonnige en warme dagen kunnen leiden tot meer uv-blootstelling, maar dit hangt ook af van ons gedrag. Zo blijven op hete dagen mensen anderzijds vaak binnen of in de schaduw, wat de blootstelling kan verminderen.

Als jonge mensen regelmatig verbranden, hebben ze een grotere kans op huidkanker op latere leeftijd. Daarom is het essentieel om vooral kinderen en jongeren goed te beschermen tegen de zon.