Lood

Lood komt van nature voor in de aardkorst. In het verleden was er vooral blootstelling aan lood door uitstoot van non-ferro bedrijven, via gebruik van loodhoudende benzine, door gebruik van loden drinkwaterleidingen en bij toepassing van loodhoudende verf. Ondertussen zijn veel van deze problemen aangepakt. Door voortdurende circulatie van stof en water blijft lood echter nog steeds aanwezig in onze omgeving.

Lood is op vele plaatsen in ons leefmilieu aanwezig, waardoor je op verschillende manieren blootgesteld kunt worden aan lood: 

• Via water: loden waterleidingen in oude huizen, gebouwd vóór 1970, kunnen lood in het drinkwater laten oplossen. 
• Via inademen en opeten van stof: 
  • Loodhoudende verf kan nog aanwezig zijn in oudere huizen. Ook sommige oude stukken speelgoed kunnen nog loodhoudende verf bevatten. Als deze verf afbladdert, kunnen kleine verfschilfers ingeslikt worden. 
  • In de buurt van industrieën die lood produceren en/of verwerken is er een verhoogde concentratie aan lood in de lucht. 
  • Vroeger werd lood in benzine gebruikt, waardoor de omgeving rond drukke verkeersassen vervuild is. 
• Via voeding: ook in voeding kan lood aanwezig, voornamelijk via stofdeeltjes op groenten en fruit. Ook in dierlijke producten zoals vlees, melk en zuivelproducten kan lood voorkomen. Door het gebruik van geglazuurd keramiek, metalen theepotten of kristallen karaffen kunnen kleine hoeveelheden lood in uw voeding terecht komen.

Lood veroorzaakt al bij lage concentraties niet-kankerverwekkende effecten: 

• Bij kinderen heeft lood een negatieve invloed op het zenuwstelsel dat volop in ontwikkeling is. Dit kan leiden tot concentratiestoornissen, slechtere schoolprestaties, gedragsproblemen en een verlaagde intelligentie. 
• Bij volwassenen kan lood problemen veroorzaken met hart- en bloedvaten en met de nieren.

Kinderen zijn het meest kwetsbaar voor de effecten van lood, aangezien kinderen meer lood opnemen in hun bloed in vergelijking met volwassenen.

Anorganisch lood is ook kankerverwekkend maar omdat de onzekerheden bij de beoordeling van kankereffecten veel hoger zijn dan bij de niet-kankereffecten wordt door de wetenschappers geen advieswaarden voorgesteld voor de kankereffecten.

Er zijn verschillende manieren waarop we blootgesteld kunnen worden, en dus ook specifieke blootstellingsbeperkende maatregelen per blootstellingsroute. 

Loodverf

Oude verf, vooral verf van vóór 1940, in de woning kan lood bevatten. Zit de verf nog goed vast? Dan kun jij er gewoon overheen schilderen. Verf in slechte staat wordt best verwijderd. Houd hierbij rekening met: 

• Gebruik bij voorkeur afbijtmiddelen op waterbasis. Vermijd chemische afbijtmiddelen, schuren of zandstralen. Op die manier voorkom jij schadelijke stoffen en/of veel stofdeeltjes in de lucht;
• Draag beschermende kleren zoals handschoenen, een veiligheidsbril en een masker met P3-filter;
• Vermijd dat de verfschilfers op de meubels terecht kunnen komen;
• Ventileer de ruimte tijdens het verwijderen van de verf;
• Kinderen en zwangere vrouwen blijven best uit de buurt van de werken.

Drinkwater

Lood werd tot 1970 veelvuldig gebruikt bij het maken van waterleidingen, de zogenoemde loden leidingen. 

• Om veilig drinkwater te garanderen, is het van cruciaal belang om deze loden leidingen te herkennen en vervangen.

Buitenmilieu

Als jij in een milieugezondheidskundig aandachtsgebied woont waarin een verhoogde blootstelling aan lood verwacht wordt, kan je ook nog bijkomende adviezen volgen om extra blootstelling tot een minimum te beperken.

Het telen van groenten of het eten van eieren van eigen kippen wordt soms afgeraden in aandachtsgebieden. Wil je toch graag groenten telen, laat dan je bodem onderzoeken. Je krijgt een teeltadvies samen met de resultaten van het onderzoek. Was zelfgeteelde groenten en fruit extra goed.

Een gezondheidskundige advieswaarde (GAW) geeft een grens aan waarbij langdurige blootstelling aan een stof geen of nauwelijks negatieve effecten heeft op de gezondheid. Er is een GAW voor lood in buitenlucht afgeleid, die geldt voor chronische inhalatie.

Naar aanleiding van de industrie in Hoboken worden er sinds de jaren 70 halfjaarlijkse vingerprikonderzoeken bij kinderen van 1 – 12 jaar gedaan, waarbij lood in bloed gemeten wordt.

De Wereldgezondheidsorganisatie adviseert dat er geen veilige waarde voor lood in bloed is en dat er dus gestreefd moet worden naar een zo laag mogelijke waarde. De Partnerorganisatie Milieugezondheidszorg heeft referentiewaarden vooropgesteld voor loodbloedwaarden bij kinderen in Hoboken.