BelRAI binnen de geestelijke gezondheidszorg

In wat volgt leest u een toelichting over hoe BelRAI kan bijdragen aan de uitdagingen in de geestelijke gezondheidszorg en de ontwikkeling van het modulaire BelRAI GGZ-systeem.

Binnen de geestelijke gezondheidszorg zijn er verschillende uitdagingen zoals:

  • het optimaliseren van de integrale zorg;
  • het verbeteren van de toegankelijkheid en continuïteit van zorg; 
  • de toenemende behoefte aan meer data. 

Het Departement Zorg wil met BelRAI deze uitdagingen aanpakken en geïntegreerde zorg bevorderen. 

BelRAI brengt het functioneren en de zorgnoden van zorggebruikers met psychische kwetsbaarheden gestandaardiseerd en holistisch in kaart. De instrumenten bevorderen multidisciplinaire samenwerking, waarborgen de continuïteit van zorg en identificeren blinde vlekken.

Daarnaast brengt BelRAI zorgzwaarte in kaart en levert het waardevolle inzichten op door dataverzameling. Dat is essentieel voor verder onderzoek en voortdurende kwaliteitsverbetering.  
 

Ontwikkeling van het modulaire BelRAI systeem binnen de geestelijke gezondheidszorg

Sinds 2017 werkt het Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (SWVG) aan de ontwikkeling van het BelRAI GGZ-instrumentarium. Na 2 pilootstudies in 2019-2020, werd het modulaire BelRAI GGZ-systeem ontwikkeld in 2021-2022. 

Het modulaire BelRAI GGZ-systeem is ontworpen om het assessment meer aan te passen aan de zorggebruiker en de fase in het zorgtraject. Dit zowel in residentiële als ambulante en mobiele settings. Het systeem, specifiek ontwikkeld voor gebruik binnen de gespecialiseerde geestelijke gezondheidszorg en gericht op volwassenen, wordt in de toekomst geïmplementeerd. 

Het modulaire karakter betekent dat het systeem is opgebouwd uit verschillende modules, elk gericht op specifieke domeinen (bijvoorbeeld stemming en sociaal leven). Afhankelijk van de ingevulde (basis)modules geeft het systeem suggesties voor aanvullende (uitbreidings)modules die mogelijks relevant zijn. De zorgverlener behoudt altijd de vrijheid om te beslissen welke modules het meest passend zijn om in te vullen.

Zorgkwaliteit

Zorgkwaliteit op individueel niveau

Met het modulaire BelRAI GGZ-systeem kunnen zorgverleners zorgnoden van een zorggebruiker op verschillende domeinen (cognitief, fysiek, sociaal, maatschappelijk en spiritueel) systematisch in kaart brengen en opvolgen in de tijd. Die informatie kunnen zorgverleners gebruiken om een holistisch en kwaliteitsvol zorgplan op maat op te stellen en op te volgen, in samenspraak met de persoon met een zorg- en ondersteuningsnood en/of zijn naasten.

Een BelRAI-inschaling levert op het niveau van de zorggebruiker 3 belangrijke resultaten op: 

  1. Zorgschalen
    • geven een beeld weer van het functioneren van de persoon - bv. depressieschaal of ADL-schaal (activiteiten van het dagelijks leven)
    • geven een beeld van (mogelijke) risico’s – bv. het risico op het ontwikkelen van een stemmingsstoornis of een depressie
  2. CAP’s (Collaborative Action Points)
    • geven aan op welke domeinen het functioneren verbeterd kan worden – bv. in sociale omgang
    • geven aan op welke domeinen preventief acties kunnen worden genomen opdat het functioneren niet (verder) achteruit gaat
  3. Individuele statistieken 
    • Door meerdere BelRAI-inschalingen in de tijd uit te voeren, kan de evolutie van zorgschalen en CAP’s nauwkeurig worden opgevolgd.

Zorgkwaliteit op organisatieniveau 

BelRAI biedt niet alleen voordelen op individueel niveau maar ook op het niveau van de zorgorganisatie. 

De gegevens die voortkomen uit BelRAI-inschalingen kunnen bijdragen aan de verbetering van de zorgprocessen en/of beleidsplannen binnen een GGZ-organisatie. Aan de hand van een objectieve evaluatie kan een organisatie vaststellen of de beoogde resultaten al dan niet behaald worden. Bijkomend kan dit de aanzet geven tot het opzetten van interne verbeterprojecten, bv. rond medicatiebeheer of preventieve zorg. 

De data van BelRAI-inschalingen kunnen in de toekomst gebruikt worden om:

  • Kwaliteitsindicatoren te berekenen - kwaliteitsindicatoren zijn meetbare aspecten van zorg die een aanwijzing geven over de kwaliteit van zorg. Op basis van de kwaliteitsindicatoren kan er tot kwaliteitsverbetering komen en kan de zorg gemonitord worden. Door middel van kwaliteitsindicatoren kan bepaalde zaken in kaart brengen zoals:
    • Het percentage personen waarbij depressieve symptomen verbeteren of niet verbeteren. 
    • Het percentage personen waarbij het sociaal functioneren verbetert of niet verbetert.
    • De incidentie van agressief gedrag. 
  • Personeelsplanning te optimaliseren op basis van zorgzwaartecategorieën. Zorgzwaartecategorieën geven informatie over het type en de hoeveelheid zorg die de persoon met een zorg– en ondersteuningsnood nodig heeft.

Webinar

Op 7 oktober 2024 vond een webinar plaats over BelRAI in de geestelijke gezondheidszorg.