Brede eerstelijnspraktijken

• Multidisciplinaire samenwerking: binnen een brede eerstelijnspraktijk werken verschillende zorgverleners samen, zoals huisartsen, ziekenhuizen, maatschappelijk werkers, diëtisten, medewerkers vanuit een CAW en andere professionals. Dit zorgt voor een holistische benadering van de persoon met een zorgnood.
• Geïntegreerde zorg: de praktijk biedt een breed scala aan zorg- en welzijnsdiensten op één locatie of binnen een netwerk van samenwerkende zorgaanbieders. Dit bevordert een naadloze toegang tot verschillende soorten zorg indien van toepassing.
• Zorg op maat: de focus ligt op het leveren van gepersonaliseerde zorg die is afgestemd op de specifieke behoeften van de persoon met een zorgnood.
• Preventieve en welzijnsdiensten: naast curatieve zorg (behandeling van ziekte) ligt de nadruk ook sterk op preventie en welzijn. Het doel is om gezondheidsproblemen te voorkomen en het algemene welzijn van personen met een zorgnood te verbeteren.
• Toegankelijkheid en coördinatie: Door de integratie van verschillende zorgaanbieders en diensten wordt de toegang tot zorg verbeterd en wordt de coördinatie van de zorg versterkt, wat leidt tot een efficiënter zorgtraject voor de persoon in kwestie.

Een brede eerstelijnspraktijk biedt een uitgebreid en samenhangend zorgaanbod door verschillende zorgprofessionals te laten samenwerken, met een sterke focus op preventie, welzijn en zorg op maat in functie van de lokale noden. Dit alles wordt in reflectie gebracht bij het (ver)bouwen van infrastructuur.

In het voorjaar van 2022 startten in Vlaanderen zes proefprojecten brede eerstelijnspraktijken in de gemeenten Vorselaar, Diegem, Merchtem, Wommelgem, Genk en Sint-Truiden.

Om nog meer ervaring op te doen en uit te wisselen, werd in 2023 beslist om nog eens nieuwe 7 proefprojecten goed te keuren. Deze bevinden zich in de gemeentes Hoeilaart, Kortrijk, Ooigem (Wielsbeke), Zwijndrecht, Zelzate en Sint-Niklaas.

• Aktiv in Sint-Niklaas is een gezondheidshuis voor integrale gezondheidszorg met als speerpunten preventie, lichaamsbeweging en begeleiding op maat van de patiënt door huisartsen en personal coaches. Zij gaan op één terrein een bestaand pand renoveren tot een brede eerstelijnspraktijk en daarnaast een nieuwbouw optrekken. Er zijn ook contacten gelegd om met de nabijgelegen school sportsessies aan te bieden om zo gezonde leefgewoontes bij de jeugd te stimuleren. Aandacht dus voor preventie, gezondheidsbevordering, toegankelijkheid, samenwerking en tegelijk de regio ook aantrekkelijk maken voor jonge artsen en opleiding van artsen.
• Welzijnscentrum Zelzate met als kernpartners het lokaal bestuur, een psychiatrisch centrum en een huisartsenpraktijk. Er zijn 3 kernthema’s: een laagdrempelig breed onthaal, een polikliniek geestelijke gezondheidszorg en overleg met verschillende partners in de gemeente.
• De Link in Zwijndrecht wordt een eerstelijnsproject samen met het wijkgezondheidscentrum in Beveren. Zwijndrecht en Beveren zijn samen initiatiefnemers. De bedoeling is om in een pand midden in een sociale woonwijk zorg op maat aan te bieden.
• Zorgpraktijk de Wingerd in Geel. Deze brede eerstelijnspraktijk wordt een doorgroei van een bestaande huisartsenpraktijk van 2 huisartsen met een achtergrond in de arbeidsgeneeskunde, milieugezondheidszorg en jeugdgezondheidszorg. Er is aandacht voor toegankelijkheid, samenwerking en er is een link met de lokale woonzorgcentra. De praktijk zal zich vestigen in de lokale kerk, waar via een box in box principe een verbouwing zal gebeuren. Het lokaal bestuur is sterk betrokken en is eigenaar van het pand.
• Kloosterdreef in Ooigem (Wielsbeke). Een project om de dienstverlening van de zorg te verbeteren via onder meer samenwerking met een medewerker van het OCMW in de toekomstige huisartsenpraktijk. Een kleinschalig project dat ook relevante informatie kan opleveren in de Vlaamse context.
• Eerstelijnspraktijk in Kortrijk. Een project op basis van een goed wetenschappelijk onderbouwde omgevingsanalyse als startpunt om knelpunten over zorgaanbod aan te pakken. Het doel is om de bestaande zorgcapaciteit te versterken in een kwetsbare regio met respect voor de eigenheid van het bestaande zorgsysteem.
• De Doenders in Hoeilaart. Dit project vertrekt vanuit een lokale huisartsenpraktijk die extra wil werken rond een gezondheidsbeleid, rekening houdend met de karakteristieken en zorgnoden van de bevolking, kwaliteit van zorg, zorgcapaciteit en werken rond kwetsbaarheid.

De pilootprojecten ontvangen een subsidie onder dezelfde voorwaarden als die van een infrastructuursubsidie, overeenkomstig de richtlijnen van het Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden (VIPA). Hierbij wordt bijzondere aandacht geschonken aan kwetsbare groepen en aan de toegankelijkheid van de infrastructuur.

Tijdens en na de piloten bekijkt de Vlaamse overheid of brede eerstelijnspraktijken via regelgeving kunnen worden verankerd, met als doel deze praktijken op te richten in gebieden met een beperkt zorgaanbod.

Het is belangrijk dat de indieners ook eigen middelen inbrengen en dat de projecten in staat zijn om zelfstandig voort te bestaan.