Meldingsplichtig

Influenza van dierlijke oorsprong

Nieuwe influenzavirussen hebben in principe een pandemisch potentieel. Afhankelijk van de virulentie van het virus en de ernst van het ziektebeeld kan dat gepaard gaan met een belangrijke morbiditeit en sterfte bij de bevolking. In april 2009 kwamen de eerste nieuwe influenzagevallen voor. Vanaf juni 2009 werd in ons land besmetting van persoon op persoon de belangrijkste verspreidingspiste.

Vaccinatie: Geen vaccinatie beschikbaar
Basisvaccinatieschema: Geen onderdeel van het basisvaccinatieschema

Over influenza van dierlijke oorsprong

Symptomen

Symptomen bij mensen zijn in het algemeen mild en verschillen per type virus en zelfs per uitbraak:

Koorts
Neusverkoudheid
Keelpijn
Hoesten
Benauwdheid
Oogontsteking
Hoofdpijn
Spierpijn
Diarree

Bij sommige subtypes van het virus kan er een ernstig verloop zijn.
Bij pluimvee veroorzaken sommige subtypen een snel verlopende ziekte die duidelijk zichtbaar is en tot sterfte leidt.

Verspreiding

Influenzavirussen zijn beschreven bij (water)vogels, honden, katten, paarden, fretten, nertsen, walvissen, zeehonden, leeuwen, varkens en vleermuizen. Menselijke infecties zijn alleen beschreven vanuit vogels, varkens en zeehonden.
De mens raakt besmet door het inademen van bijvoorbeeld stof met mestdeeltjes/dierlijke uitwerpselen of contact met dierlijke afscheiding bij de verzorging van besmette dieren of bij het slachtproces.

Behandeling

Meestal gaat influenza van dierlijke oorsprong vanzelf over. Enkel bij de subtypes die ergere klachten kunnen veroorzaken kan er behandeld worden om de kans op verspreiding te verkleinen.

Preventietips

Er zijn nog geen humane vaccins ontwikkeld. Preventieve maatregelen zijn vooral gericht naar bedrijven die werken met dieren. Als burger kan je contact met besmette/dode dieren (vogels) best vermijden.

Raak de vogel(s) niet aan zonder de juiste bioveiligheidsmaatregelen (zie hieronder)

Draag steeds wegwerphandschoenen en een mondmasker (liefst een FFP2-mondmasker) bij het manipuleren van kadavers en zieke vogels.
Personen met verminderde immuniteit mogen absoluut geen zieke of dode vogels aanraken.
Hou ook huisdieren en kinderen op afstand van dode en zieke vogels, en zorg ervoor dat je hond aangelijnd is.

Bel eerst de gratis influenzalijn 0800/99777 van het FAVV
Daar krijg je verdere instructies om de vogel te laten ophalen voor onderzoek. Bij een dode vogel zal het FAVV (Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen) beslissen of het kadaver ingezameld moet worden voor onderzoek, afhankelijk van de locatie, soort en tijdstip. FAVV zorgt er in dat geval voor dat een nabij gelegen opvangcentrum voor wilde dieren het kadaver ophaalt voor analyse.

https://www.natuurenbos.be/dossiers/vogelgriep-vlaanderen-info-en-richtlijnen

Informatie voor zorgprofessionals

Samenvatting

Verwekker: Influenza A-virussen
Incubatieperiode: Meestal 3-5 dagen met een maximum van 14 dagen
Besmettingsweg: Inademen van bijvoorbeeld stof met mestpartikels of dierlijke secreta
Besmettelijke periode: 1 dag voor het begin tot 7 dagen na het verdwijnen van de symptomen
Symptomen: Algemeen mild en variëren per subtype en zelfs per epidemie: koorts, neusverkoudheid, keelpijn, hoesten, benauwdheid, (kerato)conjunctivitis, hoofdpijn, spierpijn en soms diarree. Extra alertheid is geboden bij H5N1, H7N7 en H7N9 omwille van een potentieel ernstiger verloop.
Waarom melden: Uitvoeren van bron- en contactonderzoek. Ook de internationale context speelt bij deze ziekte een rol.

Richtlijnen

Criteria

Klinische criteria	Eén van de volgende: koorts (hoger dan 38°C) EN tekenen van onverklaarde acute respiratoire infectie of onverklaarde conjunctivitis overlijden als gevolg van een onverklaarde acute respiratoire infectie
Epidemiologische criteria	Minstens één van de volgende: nauw contact (1 m) met waarschijnlijk of bevestigd geval (binnen 14d voor start klachten) nauw contact (1 m) met dieren (bijvoorbeeld pluimvee, wilde watervogels of varkens) waarbij infectie met een dierlijk influenzavirus is vastgesteld (binnen 14d voor start klachten) verblijf in een gebied/zone waar dierlijke influenza momenteel wordt vermoed of is bevestigd EN minstens één van de volgende (binnen 14d voor start klachten): nauw contact (1 m) met zieke of dode dieren (bijvoorbeeld pluimvee , wilde watervogels of varkens). Voor gebieden waar dierlijke influenzavirus circuleert: http://www.oie.int/, bezoek aan een boerderij waar zieke of dode dieren (bijvoorbeeld pluimvee , wilde watervogels of varkens) in de voorafgaande 14 dagen hebben verbleven (bijvoorbeeld een stal die de afgelopen week is geruimd). bezoek laboratorium blootstelling waar er een potentiële blootstelling is aan aviaire influenza (binnen 14d voor start klachten)
Laboratoriumcriteria	Waarschijnlijk labocriterium preliminaire laboratoriumresultaten die dierlijk influenza suggereren (type A-positief, maar negatief voor de klassieke humane subtypes H1N1 of H3N2) Laboratoriumconfirmatie positieve real-time RT-PCR voor een dierlijk influenza type A subtype waaronder A/H5Nx, A/H9Nx of een ander subtype van dierlijke oorsprong OF (indien geen mogelijkheid tot PCR) isolatie van dierlijk influenza type A subtype waaronder A/H5Nx, A/H7Nx, A/H9Nx of een ander subtype van dierlijke oorsprong uit een klinisch staal OF viervoudige titerstijging van specifieke antilichamen tegen dierlijk influenza virus (2 weken interval). Om de antilichaamrespons te meten, moet men op voorhand weten over welk virus het gaat.

Klinische criteria

Eén van de volgende:

koorts (hoger dan 38°C) EN tekenen van onverklaarde acute respiratoire infectie of onverklaarde conjunctivitis
overlijden als gevolg van een onverklaarde acute respiratoire infectie

Epidemiologische criteria

Minstens één van de volgende:

nauw contact (1 m) met waarschijnlijk of bevestigd geval (binnen 14d voor start klachten)
nauw contact (1 m) met dieren (bijvoorbeeld pluimvee, wilde watervogels of varkens) waarbij infectie met een dierlijk influenzavirus is vastgesteld (binnen 14d voor start klachten)
verblijf in een gebied/zone waar dierlijke influenza momenteel wordt vermoed of is bevestigd EN minstens één van de volgende (binnen 14d voor start klachten):
- nauw contact (1 m) met zieke of dode dieren (bijvoorbeeld pluimvee , wilde watervogels of varkens). Voor gebieden waar dierlijke influenzavirus circuleert: http://www.oie.int/,
- bezoek aan een boerderij waar zieke of dode dieren (bijvoorbeeld pluimvee , wilde watervogels of varkens) in de voorafgaande 14 dagen hebben verbleven (bijvoorbeeld een stal die de afgelopen week is geruimd).
bezoek laboratorium blootstelling waar er een potentiële blootstelling is aan aviaire influenza (binnen 14d voor start klachten)

Laboratoriumcriteria

Waarschijnlijk labocriterium

preliminaire laboratoriumresultaten die dierlijk influenza suggereren (type A-positief, maar negatief voor de klassieke humane subtypes H1N1 of H3N2)

Laboratoriumconfirmatie

positieve real-time RT-PCR voor een dierlijk influenza type A subtype waaronder A/H5Nx, A/H9Nx of een ander subtype van dierlijke oorsprong

OF (indien geen mogelijkheid tot PCR)

isolatie van dierlijk influenza type A subtype waaronder A/H5Nx, A/H7Nx, A/H9Nx of een ander subtype van dierlijke oorsprong uit een klinisch staal

viervoudige titerstijging van specifieke antilichamen tegen dierlijk influenza virus (2 weken interval). Om de antilichaamrespons te meten, moet men op voorhand weten over welk virus het gaat.

Gevalsdefinitie

Mogelijk	patiënt met klinische EN epidemiologische criteria
Waarschijnlijk	patiënt met klinische criteria EN epidemiologische criteria EN waarschijnlijk labocriterium
Bevestigd	patiënt met klinische criteria EN laboratoriumconfirmatie