Psychiatrische ziekenhuizen scoren goed in inspectieronde naar hun kwaliteitsprocessen en patiëntenrechten

Joris Moonens, woordvoerder Departement Zorg: “Onze onafhankelijke Zorginspectie bezocht onaangekondigd alle 42 campussen van de 31 psychiatrische ziekenhuizen in Vlaanderen. Dankzij deze inspectieronde in de volledige sector krijgt elk ziekenhuis zicht op eigen verbeterpunten en krijgen wij als overheid zicht op welke kwaliteitsrichtlijnen en -aanbevelingen we nog kunnen verduidelijken, bijvoorbeeld hoe de toegang tot een ombudspersoon op gesloten afdelingen georganiseerd kan worden.” 

Deze inspectieronde was gericht op drie onderdelen van hoe een ziekenhuis zich organiseert om kwaliteitsvolle zorg te kunnen bieden: kwaliteitsprocessen in de behandeling, medicatie en patiëntenrechten. De kwaliteit of effectiviteit van individuele behandelingen en therapieën beoordelen, valt niet onder de bevoegdheid van Zorginspectie. 

Belangrijkste bevindingen 

Uit de inspectiebezoeken blijkt dat de kwaliteit van de zorgprocessen op de meeste vlakken goed is: 

• Patiëntendossiers waren doorgaans goed toegankelijk en volledig: op 98% van alle afdelingen waren de gecontroleerde dossieronderdelen toegankelijk voor alle zorgverleners en de meeste patiëntendossiers bevatten essentiële informatie, zoals gegevens over de huisarts (96%), de verwijzer (97%) en de hulpvraag van de patiënt (99%). 
• Behandelingen worden doorgaans ook opgesteld in multidisciplinair overleg en met betrokkenheid van de patiënt: in 92% van de dossiers kon een multidisciplinaire bespreking van het behandelplan binnen een periode van acht weken worden aangetoond. De patiënt werd meestal ook betrokken bij dat overleg. 
• Medicatievoorraden worden veilig bewaard voor patiënten en alle campussen beschikken over een meldsysteem voor medicatie-incidenten. Daarnaast werd in 83% van de klaargezette medicatie en de patiëntenvoorraden een eenduidige identificatie van de patiënt gevonden. 

Een van de belangrijkste verbeterpunten zat hem in de toegang tot de ombudspersoon. De ziekenhuizen hebben klachtenprocedures die doorgaans goed gekend zijn bij hun patiënten, maar een lastiger onderdeel is voor alle patiënten toegang verzekeren tot de ombudspersoon. Er waren tekorten op het vlak van toegankelijkheid van de ombudsfunctie, zoals het ontbreken van een brievenbus op gesloten afdelingen of een moeilijk vindbaar gesprekslokaal voor de ombudspersoon. 

Joris Moonens: “De inspectieresultaten tonen aan dat psychiatrische ziekenhuizen in Vlaanderen op veel vlakken goed scoren. Waar er toch tekorten waren, volgen we bij de ziekenhuizen individueel of die tijdig worden weggewerkt. Zorginspectie beveelt ook aan om bepaalde verwachtingen verder te concretiseren in het referentiekader voor de sector, onder andere rond de frequentie van multidisciplinaire besprekingen en individuele gesprekken met zorgverleners. Ook de toegankelijkheid van de ombudsfunctie en de minimale inhoud van een ontslagbrief zijn punten die verdere aandacht verdienen.”