(Methyl)kwik

Metallisch kwik wordt in een aantal huishoudelijke producten gebruikt, zoals barometers, thermometers en kwikdamplampen (zoals tl-buizen, spaarlampen en fluorescerende lampen).

In de geneeskunde worden kwikverbindingen gebruikt als bewaarmiddel voor medicatie (zoals thimerosal) of voor plaatselijke (topische) ontsmettingsmiddelen (waaronder merbromin). Kwik heeft antibacteriële werkingen, en blijft bovendien vloeibaar op kamertemperatuur.

In het milieu transformeert kwik. Zo wordt methylkwik gevormd, een uiterst toxische vorm van kwik.

Doordat kwik in zoveel producten wordt gebruikt, veroorzaakt de stof wereldwijd verontreiniging. Als ze met de lucht in aanraking komt, verdampen er deeltjes die je kunt inademen. Ze is aanwezig in voeding, vooral in vetrijke vis. Ook in tandvullingen kan kwik aanwezig zijn.

Methylkwik stapelt zich op in de voedselketen. Zo worden mensen en dieren eraan blootgesteld, in het bijzonder door visconsumptie.

(Methyl)kwik heeft heel wat effecten op de gezondheid: de stof kan schadelijk zijn voor de vruchtbaarheid of het ongeboren kind. Als je ze inademt, kan ze schade toebrengen aan de longen en nieren, mogelijk met fatale afloop. Als je er lange tijd of regelmatig aan wordt blootgesteld, kan de stof ook andere organen beschadigen. Ten slotte kan contact met kwik cardiovasculaire aandoeningen veroorzaken.

Via heel wat (kleine) aanpassingen kun je je blootstelling aan (methyl)kwik beperken. Je vindt ze terug op het platform hormoonverstoorders.

De beste manier om kwikvergiftiging te voorkomen is door voorwerpen met vloeibaar kwik, zoals barometers, ouderwetse koortsthermometers of bloedrukmeters, uit je huis te verwijderen. Voor al die voorwerpen zijn tegenwoordig goede (bijvoorbeeld digitale) alternatieven op de markt. Een voorwerp met kwik kun je gratis bij je gemeente inleveren als klein chemisch afval.

Spaarlampen hoef je niet uit je woning te verbannen, omdat daar veel minder kwik in zit. Ga er wel voorzichtig mee om en voer ze af na gebruik, om te voorkomen dat ze breken.