Meldingsplichtig

Dengue

Dengue, of knokkelkoorts, is een infectieziekte die overgebracht wordt via muggen en lokaal voorkomt in subtropische regio’s. Tot op vandaag is dengue een ziekte die voornamelijk in (sub)tropische gebieden voorkomt. Door klimaatveranderingen zijn er de afgelopen jaren ook een aantal uitbraken geweest in niet-tropische gebieden, zoals Zuid-Europa.

Vaccinatie
Vaccinatie beschikbaar
Basisvaccinatieschema
Geen onderdeel van het basisvaccinatieschema
Vaccinatiegroep
Reizigers

Over dengue

Symptomen

De meeste mensen hebben geen klachten. Anderen krijgen na 2 tot 15 dagen (meestal 5 tot 7) ziektesymptomen:

  • plotseling optredende koorts met koude rillingen
  • hoofdpijn, met name achter de ogen
  • spier- en gewrichtspijn
  • huiduitslag 
  • algemeen onwel zijn, misselijkheid
  • braken
  • hoesten
  • keelpijn

Verspreiding

Besmetting met denguevirus vindt plaats via de beet van een besmette mug. Deze muggen zijn overdag actief.

Patiënten zijn besmettelijk voor de mug vanaf 2 dagen voor en 2 dagen nadat de koorts optreedt. Ook asymptomatische infecties kunnen worden doorgegeven aan de mug. Daarom dat het belangrijk is om tijdens deze besmettelijke periode te voorkomen dat men gestoken wordt. 

Vaccinatie

Sinds maart 2023 is er op de Belgische markt een vaccin tegen dengue beschikbaar. Dit vaccin vermindert de kans op een ernstig verloop van een dengue-infectie. Het vaccin mag toegediend worden aan kinderen vanaf 4 jaar, indien voldaan wordt aan onderstaande indicaties.

De Hoge Gezondheidsraad raadt het vaccin aan voor de volgende indicaties:

  • Bij reizigers die reeds dengue hebben gehad

EN

  • gedurende lange tijd (> 4 weken) in of frequent reizen door een hoog risicogebied.

Reizigers kunnen de eerste dosis van het vaccinatieschema voor vertrek krijgen en een tweede dosis 3 maanden later.

Het vaccin is een levend verzwakt vaccin en is daarom tegenaangewezen bij bepaalde afweerstoornissen, tijdens zwangerschap of bij borstvoeding.

Behandeling

Er is geen specifieke behandeling voor dengue. De behandeling is symptomatisch en bestaat uit pijnstillers en rehydratie in geval van koorts. Aspirine en ontstekingsremmers moeten worden vermeden, want zij verhogen het risico op bloedingen. In geval van een ernstige vorm moet dringend medische hulp worden gezocht.

Preventietips

Preventie van dengue is vooral gericht op het voorkomen van muggenbeten, in gebieden waar dengue voorkomt, voornamelijk tussen zonsopgang en zonsondergang.

De volgende muggenwerende maatregelen zijn nuttig in lokale en epidemische gebieden, van zonsopgang tot zonsondergang:

  • Het dragen van bedekkende kleding (lange broek, lange mouwen en sokken).
  • Het insmeren van onbedekte huid met ‘muggenolie’ of een ‘muggenstift’ die DEET (diethyltoluamide) bevat.

Meer informatie over deze maatregelen vind je op wanda.

Informatie voor zorgprofessionals

Samenvatting

Verwekker: Denguevirus: familie Flaviviridae
Incubatieperiode: 3-14 dagen, meestal 4-7 dagen
Besmettingsweg: Beet van besmette mug, de gelekoortsmug (Aedes aegypti) en de Aziatische tijgermug (Aedes albopictus)
Besmettelijke periode: Meestal 7 dagen vanaf aanvang van klachten is mens besmettelijk voor mug.
Symptomen: Asymptomatisch of koorts, gewrichtspijn, uitslag, klein deel ernstiger (evt. dengue-hemorragische koorts en dengue shock syndroom)
Waarom melden: Detectie van introductie van vectoren en autochtone gevallen in Vlaanderen

Richtlijnen

Criteria

Klinische criteriakoorts
Epidemiologisch criteriumReis of verblijf in gebied met gedocumenteerde transmissie van dengue binnen twee weken voor start symptomen
Criteria voor laboratoriumconfirmatie

Waarschijnlijk

detectie IgM in serum


Bevestigd

detectie viraal RNA met PCR
OF
detectie NS1-antigeen van dengue virus in serum
OF
seroconversie of viervoudige specifieke antilichaam titerstijging
OF
isolatie virus uit klinisch staal
OF
detectie IgM in serum EN confirmatie door neutralisatie
 

Gevalsdefinitie

WaarschijnlijkElke persoon met klinische EN epidemiologische criteria EN met waarschijnlijk labocriterium
BevestigdElke persoon met een laboratoriumconfirmatie

Nuttige documenten

Cijfers meldingsplichtige infectieziekten


Cijfers over meldingsplichtige infectieziekten