Polio(myelitis)

Sinds de verplichte vaccinatie in de jaren 60 is polio verdwenen uit Vlaanderen en Europa, maar de vaccinatie blijft nodig omdat het virus in sommige landen nog voorkomt.  

Polio wordt veroorzaakt door het poliovirus. Er zijn 3 types poliovirus. Vaccinatie biedt een goede bescherming tegen deze 3 types. 

Symptomen 

De tijd tussen de besmetting en het optreden van symptomen (de incubatietijd) is 3 tot 35 dagen. Meestal treden symptomen op na 7 tot 14 dagen.

Bij de meeste besmette personen zijn er geen of slechts milde klachten, waardoor de ziekte vaak onopgemerkt blijft. Als er symptomen optreden, zijn dat vaak de volgende:

• Koorts
• Moe
• Hoofdpijn
• Maag- en darmklachten
• Keelpijn en neusverkoudheid
• Een stijve nek of spierpijn

In een klein aantal gevallen raken mensen verlamd door het poliovirus. Als dat gebeurt, zijn meestal de benen verlamd. Deze verlamming is vaak blijvend en kan heel snel optreden, soms al binnen enkele uren na het vertonen van de eerste symptomen. Van de mensen die verlamd geraken, overlijdt 5-10% doordat hun ademhalingsspieren stoppen met werken.  

Verspreiding

• Het poliovirus verspreidt zich vooral via de ontlasting van besmette personen, meestal kinderen. In gebieden met slechte hygiëne en sanitaire voorzieningen kan het virus zich snel verspreiden. Het kan overleven op oppervlakken zoals de handen, een deurklink, wc-bril, speelgoed en bestek. 
• Het virus kan zich ook in de keel nestelen van iemand die besmet is. Bij hoesten en niezen komen kleine druppeltjes met het virus in de lucht, die anderen kunnen inademen, wat tot besmetting kan leiden.

Bij een persoon die besmet is met het poliovirus, is het virus gemiddeld 2 weken aanwezig in het speeksel en 3 tot 7 weken aanwezig in de ontlasting, waardoor de persoon anderen tijdens deze periode kan besmetten.  

Basisvaccinatie

Poliovaccinatie maakt deel uit van het gratis basisvaccinatieschema.

Standaard wordt voor de vaccinatie tegen polio gebruik gemaakt van combinatievaccins die beschermen tegen meerdere ziektes. Als je kind niet met een combinatievaccin kan of mag gevaccineerd worden, dan kan het gratis vaccin Imovax Polio gebruikt worden. Dit vaccin beschermt alleen tegen polio. Voor de wettelijke vaccinatieverplichting zijn de aanbevolen momenten dan op 8 weken, 16 weken en 15 maanden voldoende, maar ook de vaccinatie op 6 jaar wordt sterk aangeraden. 

Inhaalvaccinatie

Als je niet of niet volledig bent gevaccineerd tegen polio, kan je deze vaccinatie alsnog afronden. Vraag raad aan je arts.

Personen die afkomstig zijn uit landen waar polio nog voorkomt, krijgen bij aankomst in België de poliovaccinatie gratis aangeboden als ze deze niet hebben ontvangen bij het verlaten van dat land. Dit advies komt van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en geldt ook voor volwassenen. Voor hen is een gratis vaccin Imovax Polio® beschikbaar voor een aanvullende vaccinatie. 

Reisvaccinatie

Bij sommige reizen wordt een booster van het poliovaccin op volwassen leeftijd aangeraden. Meer informatie hierover vind je op www.wanda.be.  

Kostprijs

Vaccinatie tegen polio is gratis voor personen jonger dan 18 jaar én personen die recent afkomstig zijn uit een land waar wild poliovirus nog voorkomt.

• Hexyon en Infanrix IPV kunnen gebruikt worden voor personen jonger dan 13 jaar. 
• Imovax Polio kan gebruikt worden voor personen jonger dan 18 jaar én volwassenen die recent afkomstig zijn uit een land waar wild poliovirus nog voorkomt.

De toediening van het vaccin bij Kind en Gezin of CLB (Centrum Leerlingenbegeleiding) is gratis. Bij je huisarts of kinderarts betaal je mogelijks voor de consultatie.

Het vaccin is gratis beschikbaar bij je vaccinator. Je hoeft het dus zelf niet te gaan kopen. Koop je het vaccin toch zelf bij de apotheker? Dan kan de Vlaamse Overheid de kosten niet terugbetalen.
 

Er is geen behandeling om polio te genezen. Je kan alleen de symptomen behandelen.

Polio(myelitis), inclusief acute slappe parese

Samenvatting

Verwekker: Poliovirus (RNA-virus)
Incubatieperiode: Meestal 7-14 dagen (spreiding 3-35 dagen)
Besmettingsweg: Feco-oraal, aerogeen (bij begin)
Besmettelijke periode: Niet precies bekend, 2 -7 weken
Symptomen: Meest asymptomatisch. Verlammingsverschijnselen (0,5-1%), ‘post-poliosyndroom’
Waarom melden: Vermoedens van AFP worden best vroegtijdig gemeld om polio uit te sluiten en ondergevaccineerde groepen te detecteren. De ziekte moet internationaal gemeld worden.

Richtlijnen

• Richtlijn poliopdf bestand379.5kb 
• Korte richtlijn poliopdf bestand293.7kb

Criteria

Gevalsdefinitie

Nuttige documenten

• Nationaal Referentie Centrum (NRC) 
• Detectie van poliovirus in rioolwater in de Europese Unie : verhoogde waakzaamheidpdf bestand251.4kb

Cijfers meldingsplichtige infectieziekten

Cijfers over meldingsplichtige infectieziekte

Een meldingsplichtige infectieziekte aangeven