Rabiës (hondsdolheid)
Rabiës of hondsdolheid is een hersenziekte die bijna altijd dodelijk is, en die wordt overgedragen via dieren met hondsdolheid. De meeste humane gevallen worden veroorzaakt door hondenbeten (76%), of door beten van katten en vleermuizen.Het is belangrijk om deze ernstige ziekte vroegtijdig te melden, laboratoriumbevestiging is hiervoor niet noodzakelijk.
- Vaccinatie
- Vaccinatie beschikbaar
- Basisvaccinatieschema
- Geen onderdeel van het basisvaccinatieschema
- Vaccinatiegroep
- Reizigers
Over Rabiës
Symptomen
De ziekte begint meestal met klachten zoals rillingen, koorts, braken en hoofdpijn
Daarna volgen andere klachten:
• kramp in de spieren die steeds erger wordt,
• stuipen: bij een stuip begint het hele lichaam te schokken,
• verlamming,
• problemen met slikken,
• problemen met ademen,
• soms wordt iemand met rabiës bang voor water.
Uiteindelijk leiden complicaties zoals slik- en ademhalingsproblemen tot de dood.
De tijd tussen het besmet raken en ziek worden duurt meestal tussen de 20 tot 90 dagen.
Overdracht
De drager van het klassieke rabiës virus bestaat uit tamme en wilde vleeseters, zoals vossen, de hond ( de bron van het merendeel van de humane rabiësinfectie), de kat, de wasbeer, stinkdieren, enz. Daarnaast kan een groot aantal vleermuissoorten ook een bron zijn.
Het virus kan terechtkomen in onderhuids bindweefsel of in de spieren via een beet, kras of krab van een besmettelijk dier of via een lik op kleine wondjes of (minimale) huidletsel. Ook kan besmetting plaatsvinden via intacte (of via beschadigde) slijmvliezen.
Vaccinatie
In sommige gebieden komt rabiës nog voor bij wilde dieren, honden of katten. Vooral honden, katten en apen zorgen voor incidenten bij reizigers. Bij hoog risico wordt preventieve vaccinatie aangeraden. Check op wanda.be
Behandeling
Er bestaat geen effectieve therapie van rabiës.
Preventietips
In België is één van de belangrijkste adviezen elk onnodig contact met vleermuizen te vermijden. Wanneer een vleermuis toch moet worden aangeraakt, mag dit alleen gebeuren met handschoenen aan die voldoende beschermen tegen bijten.
Als een hond, kat of fret van binnen de EU in België wordt ingevoerd, moet het dier minimaal 21 dagen van tevoren ingeënt zijn tegen rabiës en moet het dier een chip en een dierenpaspoort hebben. Vaccinatie tegen rabiës is mogelijk vanaf een leeftijd van 3 maanden
Informatie voor zorgprofessionals
Samenvatting
Verwekker: Rabiësvirus (RNA-virus)
Incubatieperiode: Meestal 20-90 dagen
Besmettingsweg: Via beet, kras, lik of krab van een besmettelijk dier
Besmettelijke periode: Mens-op-menstransmissie nooit beschreven
Symptomen: Prodromaal: niet-specifieke symptomen. Neurologische fase: encefalitis (rabiës furiosa, rabiës paralytica, en aerofobie of hydrofobie. Comateuze fase en overlijden
Preventie: Vaccinatie op indicatie (bijvoorbeeld beroepsmatige blootstelling en reizigers)
Waarom melden: Uitvoeren contactonderzoek met snel instellen van postexpositiebehandeling. Onderzoek naar mogelijk besmette dieren.
Richtlijnen
Criteria
| Klinische criteria |
|
|---|---|
| Epidemiologisch criterium | Minstens één van de volgende:
|
| Criteria voor laboratoriumconfirmatie | • virusisolatie uit speeksel, cerebrospinaal vocht of weefsel van centraal zenuwstelsel
|
Gevalsdefinitie
| Mogelijk | patiënt met klinische criteria |
|---|---|
| Waarschijnlijk | patiënt met klinische criteria EN epidemiologische criteria |
| Bevestigd | patiënt met klinische criteria EN laboratoriumconfirmatie |