Inspectie in consultatiebureaus

In een consultatiebureau volgen artsen en verpleegkundigen de groei en ontwikkeling van kinderen op. Gezinnen kunnen in het consultatiebureau terecht voor gratis dienstverlening vanaf de zwangerschap totdat een kind naar school gaat. Tijdens een zitting voeren artsen en/of verpleegkundigen er preventieve medische, psychosociale en pedagogische consultaties uit. De organisator van een erkend consultatiebureau kan verschillend zijn: een lokaal bestuur, openbare of universitaire instelling, vzw of organisatie zonder rechtspersoonlijkheid.

Zorginspectie focust op verschillende aspecten die een invloed hebben op de zorgkwaliteit in het consultatiebureau. Daarvoor baseert Zorginspectie zich onder meer op de wetgeving en/of geformaliseerde afspraken waaraan een organisator zich moet houden. Zorginspectie volgt onder meer erkennings- en subsidievoorwaarden op. Lees er meer over op de website van Kind en Gezin.

Zorginspectie inspecteert gewoonlijk onaangekondigd. Tijdens het inspectiebezoek probeert de inspecteur de gewone werking van het consultatiebureau zo weinig mogelijk te verstoren. Elk inspectiebezoek omvat een aantal vaste kenmerken. 

Zorginspectie inspecteert in opdracht van Opgroeien. De inspecteur gaat na of en hoe het consultatiebureau wetgeving en geformaliseerde afspraken, opgelegd door de Vlaamse overheid, naleeft. Het belang van kinderen en hun psychische en fysieke veiligheid staan bij iedere inspectie centraal.

Zo inspecteert Zorginspectie rond onder andere de volgende thema’s:

• infrastructuur
• veiligheid en gezondheid
• medewerkers
• klachten, meldingen en kwaliteitszorg

Lees meer over de geldende wetgeving voor consultatiebureaus op de website van Opgroeien.

Inspecties op vraag van Opgroeien

Het agentschap Opgroeien informeert, erkent en subsidieert consultatiebureaus. Opgroeien kan een inspectie door Zorginspectie aanvragen. Mogelijke aanleidingen daarvoor zijn onder andere:

• een nieuwe locatie
• een klacht of melding
• de opvolging van opgelegde maatregelen door Opgroeien

Doel van het inspectieverslag

Het inspectieverslag bevat de vaststellingen van de inspecteur. Het verslag heeft volgende doelen:

• Vaststellingen schriftelijk weergeven
  Het inspectieverslag geeft vaststellingen en het oordeel van de inspecteur weer. Voldoet het consultatiebureau aan de geïnspecteerde regelgeving? 
• De voorziening informeren 
  Een inspectieverslag informeert de organisator van het consultatiebureau over de vaststellingen en het oordeel van Zorginspectie.
• Rapporteren aan de inhoudelijk bevoegde entiteit: Opgroeien
• Burgers informeren
  Iedere burger kan een definitief inspectieverslag opvragen via het invulformulier op de website van Zorginspectie of door een schriftelijke vraag te richten aan Zorginspectie, Koning Albert II-laan 15, bus 497, 1210 Brussel.
  Meer weten? Lees verder over de openbaarheid van inspectieverslagen en -rapporten.
• Knelpunten signaleren
  Inspecties leggen tekortkomingen, leemten en/of gebreken in regelgeving bloot. Door die te signaleren kan Opgroeien verbeteracties ondernemen.  

Vaststellingen van de inspecteur

Alleen de aspecten van de werking van het consultatiebureau die tijdens het bezoek aan bod kwamen, neemt de inspecteur op in het verslag. Elk geïnspecteerd onderdeel geeft de regelgeving weer, de vaststellingen en de afweging van de inspecteur. Die afweging is uitgedrukt in inbreuken, aandachtspunten en beschrijvingen.

• Inbreuk
  De inspecteur stelt vast dat de werking niet overeenstemt met de wetgeving en geformaliseerde afspraken. Het is noodzakelijk dat de organisator die inbreuken wegwerkt om te voldoen aan de wetgeving.
• Aandachtspunt
  De inspecteur stelt vast dat de werking van de voorziening afwijkt van een aanbeveling van Opgroeien, van Zorginspectie of van een goede praktijk, zoals opgenomen in de richtlijnen. De organisator is niet verplicht een aandachtspunt weg te werken, maar dat wordt warm aanbevolen.
• Beschrijving (zonder afweging)
  De inspecteur beschrijft de vaststellingen, zonder te oordelen of dat onderdeel voldoet aan de regelgeving.

Zorginspectie moedigt de voorzieningen aan om open te communiceren over haar vaststellingen. Voor alle vragen over de inspecties kunt u contact opnemen met contact.zorginspectie@vlaanderen.be  

Na het inspectiebezoek ontvangt de organisator het ontwerpverslag met de vaststellingen. 

• Reactiemogelijkheid
  De organisator van het consultatiebureau krijgt 14 kalenderdagen de kans om schriftelijk te reageren op het inspectieverslag via reactie.zorginspectie@vlaanderen.be. Pas daarna wordt het inspectieverslag definitief. Denk aan feitelijke vergissingen, onduidelijk omschreven vaststellingen of foutieve contactgegevens. 
• Beslissing door de inspecteur
  De inspecteur beoordeelt de reactie en beslist na intern overleg om het ontwerpverslag al dan niet aan te passen. Dient de organisator geen reactie in of leidt de reactie niet tot wijzigingen, dan wordt het ontwerpverslag automatisch het definitieve verslag.
• De bevoegde entiteit informeren
  Na elke inspectie deelt Zorginspectie haar vaststellingen en eventuele reacties met Opgroeien. Opgroeien volgt de vaststellingen uit het inspectieverslag op en beslist of er gevolgen zijn voor de verdere erkenning, vergunning of toekenning van subsidies. Het feit dat de inspectie en handhaving gescheiden zijn, noemen we functiescheiding. 

Bij een volgend inspectiebezoek volgt Zorginspectie op of het consultatiebureau inbreuken voldoende heeft aangepakt. Het inspectieverslag omvat een conclusie waarin de inspecteur weergeeft welke aspecten aan bod kwamen en of het consultatiebureau al dan niet voldoet aan de regelgeving. Opgroeien neemt onder meer op basis van die conclusie een eindbeslissing. Lees meer over mogelijke maatregelen op de website van Opgroeien.

Vragen over inspecties in consultatiebureaus? Neem contact op via contact.zorginspectie@vlaanderen.be