Muggen en door muggen overdraagbare ziekten
Door hogere temperaturen, warmere winters en veranderende neerslagpatronen kunnen muggen zich sneller voortplanten en wordt het makkelijker voor exotische muggen om de winter te overleven in Vlaanderen. Naast de mogelijke overlast, kunnen sommige muggen ook ziektekiemen overdragen.
Met name de subtropische tijgermug (Aedes albopictus) vormt een toenemende uitdaging. Deze mug is oorspronkelijk afkomstig uit Zuidoost-Azië, maar wordt steeds vaker waargenomen in Vlaanderen. De virussen die deze mug kan overdragen, zoals denguevirus (knokkelkoorts), chikungunyavirus en zikavirus, kunnen zich ook sneller en beter ontwikkelen in een warmer klimaat, waardoor de kans op lokale overdracht toeneemt. Zo werden de voorbije zomers reeds uitbraken van dengue en chikungunya gerapporteerd in Italië, Frankrijk en Spanje.
Ook andere muggensoorten, zoals de Japanse en Koreaanse bosmug die o.a. West-Nijlvirus kunnen overdragen, worden al in Vlaanderen waargenomen. Sporadisch ingevoerde tropische malariamuggen kunnen dan weer personen infecteren met de zogenaamde luchthavenmalaria tijdens warme periodes.
In Vlaanderen is het risico op door muggen overdraagbare ziekten nu nog beperkt, maar we bereiden ons reeds voor op deze uitdagingen in de toekomst. Zo kunnen we nu reeds maatregelen nemen om de opmars van de tijgermug in Vlaanderen tegen te houden.
Meer info vind je op www.muggensurveillance.be (Sciensano) en de sensibiliseringscampagne steekmuggen.be.
Bevestigde gevallen van infectieziekten die door muggen overgedragen worden zoals dengue, chikungunya, zika zijn verplicht te melden aan het Departement Zorg.
Campagne steekmuggen
Met de sensibilisatiecampagne steekmuggen.be willen we samen de opkomst van de tijgermug vertragen en beperken, om zo ongestoord te kunnen blijven genieten van een mooie zomerdag. Samen blijven we muggen een steek voor!
Cijfers en rapporten
Er wordt volop gewerkt aan een plan van aanpak voor de problematiek rond de tijgermug en andere invasieve muggen in Vlaanderen.
Communicatiestappenplan
Het communicatiestappenplan muggen, uitgewerkt in 2023 door Sciensano in opdracht van het Departement Zorg, vormt de basis voor verdere adviezen en het plan van aanpak.
Beleidsadvies
In 2024 werd in opdracht van de Vlaamse werkgroep Klimaat en Gezondheid een voorbereidend beleidsadvies uitgewerkt m.b.t. de vraag: “Welke preventieve en controle acties dienen minimaal genomen te worden om lokale overdracht van muggen overdraagbare aandoeningen in Vlaanderen te voorkomen."
Dit voorbereidend advies werd uitgewerkt door het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) op basis van internationale good practices en in afstemming met een brede klankbordgroep bestaande uit afgevaardigden van het Departement Zorg (Afdeling Preventief gezondheidsbeleid, teams Milieugezondheidszorg en Infectieziektebestrijding en vaccinaties), Sciensano en ITG (de entomologische, epidemiologische en labo-klinische entiteiten).