NAFT-inspecties (naadloos flexibel traject)

De naadloze flexibele trajecten (NAFT) willen schooluitval en vroegtijdig schoolverlaten in het secundair onderwijs tegengaan. NAFT kan preventief en remediërend ingezet worden. De NAFT-trajecten hebben 2 doelen:

• leerlingen bij wie schooluitval dreigt positief begeleiden
• onderwijsinstellingen en schoolpersoneel ondersteunen in het omgaan met die leerlingen

Het referentiekader voor NAFT-kwaliteit (R-NAFT)pdf bestand456.5kb omschrijft de verwachtingen voor een kwaliteitsvolle NAFT-begeleiding. Het referentiekader is het resultaat van de samenwerking tussen vertegenwoordigers van de NAFT-aanbieders, Opgroeien, het Departement Onderwijs en Onderwijs- en Zorginspectie. Het is gebaseerd op de waardevolle inbreng van heel wat stakeholders, onder wie jongeren, NAFT-begeleiders, leraren, medewerkers van Centra voor Leerlingenbegeleiding (CLB), pedagogisch begeleiders van scholen en vertegenwoordigers van verschillende netwerkpartners. Dialoog, inspraak en (literatuur)studie stonden centraal. Bekijk hier de presentatiepdf bestand2.3mb ter gelegenheid van de voorstelling van het R-NAFT.

Opgroeien erkent en subsidieert de NAFT-aanbieders. Het toezicht op NAFT valt onder de gezamenlijke bevoegdheid van Zorginspectie en de Onderwijsinspectie. Zij hebben samen een toetsings- en een handhavingskader uitgewerkt en voeren de inspecties uit met gemengde teams. De inspecties gingen van start vanaf mei 2023. Ze werden op 22 maart 2023 aan de sector toegelicht in een online infosessieppt bestand6.2mb.

Een NAFT-inspectie richt zich op 2 onderzoeksvragen:

• In welke mate ontwikkelt de NAFT-aanbieder zijn eigen kwaliteit, met bijzondere aandacht voor de aansturing en de kwaliteitsbewaking van de NAFT-werking en begeleiding?
• In welke mate verstrekt de NAFT-aanbieder een kwaliteitsvolle werking die tegemoetkomt aan de kwaliteitsverwachtingen uit het R-NAFT en respecteert hij de regelgeving?

De inspectie is methodologisch onderbouwd. Net zoals in het R-NAFT staat in elke inspectie de jongere centraal. Het inspectieteam gaat met de NAFT-aanbieder in dialoog over zijn kwaliteitsontwikkeling. Het wil NAFT-aanbieders vertrouwen geven en vertrekt van het uitgangspunt dat de NAFT-aanbieder de eerste verantwoordelijke is voor zijn kwaliteit. Daarbij neemt het inspectieteam een controlerende én stimulerende rol op.

De inspecties zijn gebaseerd op verschillende onderzoeksmethoden en uiteenlopende bronnen (kwantitatieve en kwalitatieve data, documenten, observaties, gesprekken en gevalstudies). Voorafgaand aan de inspectie bekijkt het inspectieteam in een deskanalyse de beschikbare informatie over de NAFT-aanbieder (de website, het kwaliteitsverslag, documenten die de NAFT-aanbieder aanreikt). Het team krijgt zo al grotendeels zicht op de context- en inputgegevens van de NAFT-aanbieder.

De observaties en bespreking vinden ter plaatse of online plaats. De NAFT-aanbieder kiest de gesprekspartners en betrekt de medewerkers bij de gesprekken. Het inspectieteam kan ook met andere relevante actoren in gesprek gaan, zoals de jongeren en scholen die ondersteuning kregen van de NAFT-aanbieder. Het inspectieteam doet op basis van zijn vaststellingen een voorlopige inschatting van de werking van de NAFT-aanbieder en gaat daarover in dialoog. Het inspectieteam zet de NAFT-aanbieder aan tot reflectie. Op het einde van de inspectie staat het inspectieteam samen met de NAFT-aanbieder stil bij de beoordeling, waarbij gereflecteerd wordt over sterke punten, aandachtspunten, doelen en acties ter verbetering, mogelijke hefbomen voor de toekomst. Na dat reflectiegesprek is het voor de NAFT-aanbieder duidelijk in welke mate de kwaliteit van de NAFT-werking en de kwaliteitsontwikkeling tegemoetkomen aan de kwaliteitsverwachtingen van R-NAFT.

Het inspectieteam selecteert voor elke inspectie een onderzoeksfocus uit het raamwerkpdf bestand102.5kb. Die focus wisselt, om blijvende aandacht te hebben voor kwaliteitsontwikkeling in alle processen.

Volgende onderzoeken (ontwikkelingsschalen) staan altijd in de focus:

• Kwaliteitsontwikkeling en leer- en leefomgeving, veiligheid en hygiëne
• Begeleiding of schoolondersteuning

De focus vullen we aan met 1 van de 4 volgende onderzoeken:

• werkingsprincipes
• (vormings)aanbod
• samenwerkingsbeleid
• personeels- en professionaliseringsbeleid

De inspectie kondigen we minstens 4 weken op voorhand aan via mail. Na de aankondiging neemt de coördinator van het inspectieteam contact op met de NAFT-aanbieder om de planning op te stellen en praktische afspraken te maken.

Klachten over NAFT-aanbieders kunnen worden gemeld bij Opgroeipunt. Als het aangewezen is, kan Zorginspectie ter plaatse een klachtinspectie uitvoeren.

Meer algemene informatie over inspecteren vindt u op de pagina van Zorginspectie.

Het inspectieverslag bevat de vaststellingen van het inspectieteam. Het verslag heeft volgende doelen:

• Vaststellingen schriftelijk weergeven
  Het verslag beschrijft de vaststellingen van de inspecteur. Bijvoorbeeld: voldoet de voorziening aan de geïnspecteerde regelgeving?
• De voorziening informeren 
  Het inspectieverslag informeert de voorziening en de inrichtende macht schriftelijk over de vaststellingen van Zorginspectie.
• Rapporteren aan de inhoudelijk bevoegde entiteit: Opgroeien
• Burgers informeren
  De definitieve inspectieverslagen worden gepubliceerd via de CoBRHA Viewer. Niet alle verslagen staan online. Iedere burger kan een definitief inspectieverslag opvragen via het invulformulier op de website van Zorginspectie of door een schriftelijke vraag te richten aan Zorginspectie, Koning Albert II-laan 15, bus 497, 1210 Brussel.
• Knelpunten signaleren
  Inspecties leggen tekortkomingen, leemten en/of gebreken in regelgeving bloot. Door die te signaleren kan Opgroeien verbeteracties ondernemen.

Zorginspectie moedigt de voorzieningen aan om open te communiceren over haar vaststellingen. Voor alle vragen over de inspecties kunt u contact opnemen met contact.zorginspectie@vlaanderen.be

Na een inspectiebezoek ontvangen de geïnspecteerde voorziening en inrichtende macht het ontwerpverslag met de vaststellingen van de inspecteur.

• Reactiemogelijkheid 
  De voorziening krijgt 14 kalenderdagen de tijd om schriftelijk te reageren. Het inspectieverslag wordt pas definitief nadat de geïnspecteerde de kans heeft gehad om te reageren op eventuele onjuistheden in het verslag. Denk aan feitelijke vergissingen, onduidelijk omschreven vaststellingen of foutieve contactgegevens.
• Beslissing door de inspecteur 
  De inspecteur beoordeelt de reactie en beslist of het ontwerpverslag al dan niet wordt aangepast. Als er geen reactie wordt ingediend of als de reactie niet tot wijzigingen leidt, wordt het ontwerpverslag automatisch het definitieve verslag.
• De bevoegde entiteit informeren 
  Na elke inspectie deelt Zorginspectie haar vaststellingen en eventuele reacties met Opgroeien. Die entiteit volgt de vaststellingen uit het inspectieverslag op en beslist of er gevolgen zijn voor de verdere erkenning, vergunning of toekenning van subsidies. Het feit dat de inspectie en handhaving gescheiden zijn, noemen we functiescheiding.

• Ondersteuning van het beleid
  Zorginspectie rapporteert niet alleen over individuele voorzieningen, maar neemt ook de taak op zich om, op basis van de inspectievaststellingen, een beeld te schetsen van een sector of een bepaalde problematiek.
• Informatie voor de burger 
  Zorginspectie wil de burger informeren over haar vaststellingen bij inspecties in Vlaamse zorgvoorzieningen. Op die manier levert Zorginspectie een bijdrage aan transparantie over de kwaliteit van de zorg in die voorzieningen.

Naast de individuele inspectieverslagen, is er een jaarlijkse terugkoppeling van de belangrijkste vaststellingen van de NAFT-inspecties op het jaarlijkse sectoroverleg in juni. Op die manier willen Zorg- en Onderwijsinspectie een actueel beeld schetsen over de onderzoeken die het voorbije jaar in de focus stonden. Op het sectoroverleg van 27/06/2024 vond zo’n terugkoppelingppt bestand389.1kb plaats.