Gezonde omgeving & levensstijl
Gezondheid en preventie

Preventie van baarmoederhalskanker

Baarmoederhalskanker of cervixkanker is een vorm van kanker die ontstaat in de cellen van de baarmoederhals, vaak veroorzaakt door een langdurige infectie met het humaan papillomavirus (HPV). HPV is een veel voorkomend virus dat via seksueel contact wordt overgedragen. Baarmoederhalskanker kan een grote impact hebben op je gezondheid en levenskwaliteit, en is ernstig, vooral als het pas in een laat stadium wordt ontdekt. In Vlaanderen sterven jaarlijks nog ongeveer100 mensen aan deze ziekte. Daarom is preventie, met name een gezonde leefstijl, HPV-vaccinatie op de leeftijd van 12 jaar (jongens én meisjes), en deelnemen aan het Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker, belangrijk.

Belang van een goede leefstijl

De preventie van kanker start met een gezonde leefstijl: gezonde voedingsgewoonten, voldoende bewegen, geen alcohol drinken, niet roken, enz., verlagen het risico op het ontstaan van kanker.

Omdat een gezonde leefstijl soms toch niet volstaat om kanker te voorkomen, kan het zinvol zijn om kanker gericht op te sporen. In sommige gevallen beslist de overheid om een screeningsprogramma, d.i. een bevolkingsonderzoek, te organiseren.

Belang van vaccinatie

Tijdig opsporen: wat is het Bevolkingsonderzoek Baarmoederhalskanker?

Baarmoederhalskanker ontstaat geleidelijk, vaak als gevolg van een langdurige infectie met HPV. Als het virus meerdere jaren aanwezig blijft, kunnen in het overgangsgebied tussen de baarmoederhals en de baarmoedermond afwijkende cellen ontstaan. Hoewel het lichaam deze afwijkende cellen meestal zelf opruimt,  gebeurt dat niet altijd. Wanneer deze afwijkende cellen aanwezig blijven, is er sprake van een voorstadium van kanker.  

Als dit voorstadium niet wordt behandeld, kan baarmoederhalskanker ontstaan. Tussen de besmetting van HPV en de ontwikkeling van baarmoederhalskanker kan 10 tot 15 jaar liggen. Zonder behandeling krijgt 1 op de 100 besmette vrouwen uiteindelijk baarmoederhalskanker.

Tijdig opsporen van baarmoederhalskanker is mogelijk en een vroege diagnose verhoogt de kans op een succesvolle behandeling aanzienlijk. De Europese Unie beveelt het organiseren van een bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker aan. In Vlaanderen organiseert de overheid daarom sinds 2013 het Bevolkingsonderzoek  Baarmoederhalskanker voor vrouwen tussen 25 en 64 jaar. Deelname aan dit bevolkingsonderzoek is eenvoudig, en kan levens redden. 

De doelgroep, het screeningsinstrument, enz. wordt bepaald op basis van wetenschappelijke evidentie  en mee geadviseerd door verschillende experten op vlak van baarmoederhalskanker en bevolkingsonderzoek.

Volgens de richtlijnen is een screening om de 3 jaar voldoende. Veel vrouwen gaan spontaan naar de gynaecoloog of huisarts voor deze screening. Laat u niet stipt om de drie jaar een uitstrijkje nemen, dan ontvangt u een uitnodiging om deel te nemen van het Centrum voor Kankeropsporing
Het screeningsonderzoek is kosteloos. u betaalt alleen de consultatie bij uw huisarts of gynaecoloog.

Lees meer over hoe dit bevolkingsonderzoek wordt georganiseerd en waarom u al dan niet in aanmerking komt.
Voor meer concrete informatie op maat van jouw situatie, raadpleeg je best je huisarts of behandelend arts.

Beleidsinitiatieven en cijfers

De Vlaamse overheid heeft met de gezondheidsdoelstelling  ‘Bevolkingsonderzoeken naar kanker’ enkele concrete beleidsdoelstellingen vooropgesteld, o.a. wat betreft kwaliteit en participatie.

De preventie van kanker start met een gezonde leefstijl: gezonde voedingsgewoonten, voldoende bewegen, geen alcohol drinken, niet roken verlagen het risico op het ontstaan van kanker.
 
Omdat een gezonde leefstijl soms toch niet volstaat om kanker te voorkomen, kan het zinvol zijn om kanker gericht op te sporen. Je behandelend arts kan je hierover informeren op basis van jouw concrete gezondheidssituatie. In sommige gevallen beslist de overheid een screeningsprogramma, d.i. een bevolkingsonderzoek, te organiseren.

Cijfers die meer inzicht geven in het resultaat en effect van het bevolkingsonderzoek worden jaarlijks bekend gemaakt in een jaarrapport op www.bevolkingsonderzoek.be.

Maand van de baarmoederhalskanker

Elk jaar loopt de hele maand januari een campagne over het Bevolkingsonderzoek Baarmoederhalskanker. Deze campagneweek sensibiliseert en informeert burgers en alle gezondheidswerkers in Vlaanderen over het bevolkingsonderzoek.

Partners