Gezondheid en preventie

Teken en door teken overdraagbare ziekten

Teken zijn bruin-zwarte bloedzuigende parasieten die behoren tot de spinachtigen. Voor de ontwikkeling van een teek is er steeds een bloedmaaltijd nodig. Daarom bijt een teek zoogdieren, waaronder ook de mens, vogels en soms ook reptielen en amfibieën. Hierbij kan de teek ziektekiemen (bacteriën of virussen) overdragen.

Teek

Zo wordt de veel voorkomende ziekte van Lyme veroorzaakt door de Borrelia burgdorferi bacterie. Ook tekenencefalitis (TBE), veroorzaakt door het tekenencefalitis-virus is een bekend voorbeeld. Er zijn nog andere tekenziekten, maar die komen, net als TBE, nog erg weinig voor in Vlaanderen.

Het effect van klimaatverandering op teken is complex. Droge en warme zomers kunnen de leefomstandigheden voor teken beïnvloeden. Hogere temperaturen en mildere winters kunnen de overleving en de actieve periode van teken verlengen. Anderzijds kunnen extreem droge zomers de vochtigheid verminderen die teken nodig hebben om te overleven. Dit maakt het moeilijk om met zekerheid te zeggen hoe klimaatverandering de tekenpopulaties op de lange termijn zal beïnvloeden in Vlaanderen.

Wees niet gek. Doe de tekencheck!

Teken kan je overal in de natuur tegenkomen, niet alleen in het bos, maar ook in de eigen tuin. De boodschap om de kans op infecties door een tekenbeet te verkleinen is gemakkelijk te onthouden: 

  1. controleer, 
  2. verwijder,
  3. volg op. 

Meer informatie vind je op de campagnewebsite www.tekenbeten.be.

Cijfers en rapporten

Tekennet.be

Een beter inzicht in de factoren die het risico op tekenbeten bij de mens in België bepalen, laat meer gerichte acties toe. Binnen deze context werd in juni 2015 TekenNet opgericht binnen Sciensano, met financiële ondersteuning van Departement Zorg. 

Meer info, rapporten en tekenbeten melden op Tekennet.

Tekenrisicokaart

In Vlaanderen zitten er niet overal evenveel teken. Er zijn regio's waar de kans groter is om met teken in contact te komen en waar het risico op een tekenbeet groter is. Op basis van de gegevens van het aantal tekenbeten die geregistreerd worden in tekennet.be en een aantal omgevingsindicatoren werd de kans op een tekenbeet ingeschat voor alle Vlaamse gemeenten.

Onderstaand rapport uitgewerkt door Sciensano, in opdracht van Departement Zorg, legde de basis voor de tekenrisicokaart.