Werken in de zorg

Vlaamse Planningscommissie

Werking

De Vlaamse commissie voor de planning van het medisch aanbod, oftewel de Vlaamse Planningscommissie, bestaat uit drie kamers en beslaat zowel het beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin als het beleidsdomein Onderwijs en Vorming.

De kamer voor arts-specialisten en huisartsen en de kamer voor tandartsen en tandartsen-specialisten bereiden jaarlijks een advies voor over het concrete aantal kandidaten dat binnen de Vlaamse Gemeenschap kan worden toegelaten tot de vervolgopleidingen (de subquota). Dit doen ze onder meer op basis van de statistische gegevens, de methodologie en de adviezen van de federale Planningscommissie Medisch Aanbod, rekening houdend met de effectieve instroom van het aantal kandidaten in de verschillende vervolgopleidingen.  

Een personeelslid van het Departement Zorg oefent de functie van secretaris van de kamer voor arts-specialisten en huisartsen en de kamer voor tandartsen en tandartsen-specialisten uit.

De kamer voor de behoeften inzake actieve artsen en tandartsen bereidt jaarlijks een advies voor over de behoeften van artsen en tandartsen binnen de Vlaamse Gemeenschap voor minstens vijftien jaar na het jaar waarin het advies wordt uitgebracht, inclusief een advies over de startquota. Dat advies wordt onder meer gebaseerd op de statistische gegevens en de adviezen van de federale Planningscommissie Medisch Aanbod en houdt rekening met al de volgende elementen:

  • de specifieke situatie binnen de Vlaamse Gemeenschap
  • de leeftijdsverdeling en gezondheidssituatie van de bevolking binnen de Vlaamse Gemeenschap
  • de historische evolutie van de beroepsgroepen van artsen en tandartsen en van de verdeling van RIZIV-nummers
  • de demografische en sociologische samenstelling van de beroepsgroepen van artsen en tandartsen in de Vlaamse Gemeenschap
  • het aantal afgestudeerde artsen en tandartsen in de Vlaamse Gemeenschap.

Een personeelslid van Agentschap voor Hoger Onderwijs, Volwassenenonderwijs, Kwalificaties en Studietoelagen (AHOVOKS) oefent de functie van secretaris van de kamer voor de behoeften inzake actieve artsen en tandartsen uit.

Als de voorbereidingen door de individuele kamers zijn afgerond, adviseert de Vlaamse Planningscommissie de Vlaamse Regering.

Het besluit van de Vlaamse Regering van 30 oktober 2020 over de planning van het medisch aanbod kan worden geraadpleegd in de Vlaamse Codex

Samenstelling

De samenstelling van de Vlaamse Planningscommissie gebeurt conform het besluit van de Vlaamse Regering van 30 oktober 2020 over de planning van het medisch aanbod door de leidend ambtenaar van het Departement Zorg, voorheen het agentschap Zorg en Gezondheid. De huidige samenstelling kan worden geraadpleegd in de geconsolideerde versie van het besluit van de administrateur-generaal van 26 april 2021 tot benoeming van de leden van de Vlaamse Planningscommissie in de Vlaamse Codex.

Professor Paul Herijgers is de huidige voorzitter van de Vlaamse Planningscommissie. De drie kamers verkozen ook elk een ondervoorzitter. Voor de kamer voor artsen-specialisten en huisartsen is dit dokter Marc Moens, voor de kamer van tandartsen en tandarts-specialisten is dit professor Els Wierinck en voor de kamer voor de behoeften inzake actieve artsen en tandartsen is dit professor Annelies Moerman.

Adviezen

Adviezen over toegang tot de vervolgopleiding

Sinds 2021 adviseert de Vlaamse Planningscommissie, na voorbereiding door de kamer voor arts-specialisten en huisartsen en de kamer voor tandartsen en tandartsen-specialisten, de Vlaamse Regering jaarlijks over het concrete aantal kandidaten dat binnen de Vlaamse Gemeenschap kan worden toegelaten tot de vervolgopleidingen (de subquota). De adviezen voor de subquota voor een bepaald jaar worden vier jaar op voorhand vastgelegd.

Subquota voor het jaar 2025:

Subquota voor het jaar 2026:

Subquota voor het jaar 2027:

Adviezen over de behoeften inzake actieve artsen en tandartsen (startquota)

De kamer voor de behoeften inzake actieve artsen en tandartsen van de Vlaamse Planningscommissie brengt sinds 2021 advies uit. Die adviezen gaan in op de relatie tussen de noden aan actieve artsen en tandartsen, en de startquota geneeskunde en tandheelkunde (het aantal studenten dat aan de bacheloropleiding geneeskunde of tandheelkunde mag beginnen na gunstige rangschikking op de toelatingsexamens arts of tandarts).

Evaluatie werking Vlaamse Planningscommissie

De raadgever van het kabinet Welzijn, Volksgezondheid en Gezin en het Departement Zorg presenteerden enkele mogelijke pistes voor de toekomst van de Vlaamse Planningscommissie en organiseerden een bevraging bij de leden van kamer 1 en kamer 2 over hun ervaring met de werking van de Vlaamse Planningscommissie.

De resultaten van deze bevraging werden gepresenteerd en besproken op de vergadering van 8 juli 2024.

Hieruit kwamen in globo de volgende resultaten:

De leden van de Vlaamse Planningscommissie staan achter de piste om de adviezen over de start-en subquota meer geïntegreerd op te stellen, minstens door een verbeterde samenwerking tussen de drie kamers van de Vlaamse Planningscommissie. Aangezien er geen toegang is tot de integrale gegevens van het federale data- en planningsmodel, lijkt de uitbouw van een Vlaams data- en planningsmodel effectief aangewezen. De leden steunen ook de piste om de Vlaamse Planningscommissie breder te laten adviseren dan uitsluitend over de start- en subquota. Er is daarnaast bij de leden een draagvlak om verder te onderzoeken of en welke bijkomende profielen (bijvoorbeeld data-experten en andere beleidsexperten) betrokken kunnen worden bij de Vlaamse Planningscommissie. Tot slot wijzen ze op de nood om de samenwerking met de Hoge Raad van artsen-specialisten en van huisartsen en met de Federale Commissie Planning van het Medisch Aanbod te verbeteren, waarbij er voldoende autonomie voor de Vlaamse Planningscommissie moet worden gewaarborgd.

De leden van de Vlaamse Planningscommissie adviseren aldus de organisatie en rol van de Vlaamse Planningscommissie te versterken ter ondersteuning van de Vlaamse standpunt- en visiebepaling rond de zorgberoepen.