Werk en zorg

Voor de werk- en zorgtrajecten werd er nieuwe regelgeving opgesteld. Sinds 1 januari 2024 werd het decreet houdende de werk- en zorgtrajecten van 25 april 2014 volledig vervangen door het decreet van 8 juli 2022 over de werk- en zorgtrajecten.

Het decreet van 8 juli 2022 over de werk- en zorgtrajecten voorziet in een aanbod voor personen voor wie betaalde beroepsarbeid niet, niet meer of nog niet mogelijk is door een of meer belemmeringen van cognitieve, medische, psychische, psychiatrische of sociale (CMPPS) aard. We voorzien in een aanbod van activeringstrajecten als een voorbereiding op betaald werk, arbeidsmatige activiteiten op een continuüm van participatie naar activering en onthaaltrajecten via het Geïntegreerd Breed Onthaal om onderbescherming tegen te gaan.

De operationalisering van de nieuwe regelgeving verliep stapsgewijs en volgens deze timing:

• Activeringstrajecten: nieuwe regelgeving in werking sinds 01/07/2023
• Onthaaltrajecten via het Geïntegreerd Breed Onthaal (GBO): nieuwe regelgeving in werking sinds 01/07/2023
• Arbeidsmatige activiteiten: nieuwe regelgeving in werking sinds 01/01/2024 

Voor de activeringstrajecten werd er een overgangsregeling uitgewerkt waardoor trajecten die nog werden aangemeld binnen het regelgevend kader van het decreet van 25 april 2014, volgens die regelgeving zullen verder lopen.

Een overzicht van de regelgeving vindt u hier terug. 

Activeringstrajecten zijn trajecten met een duurtijd van 3 tot 18 maanden (in uitzonderlijke gevallen verlengbaar) waarbij zowel wordt ingezet op werk- als op zorgbegeleiding voor mensen die omwille van cognitieve, medische, psychische, psychiatrische of sociale problemen (CMPPS) momenteel geen betaald werk kunnen uitvoeren. Het doel van een activeringstraject is om de persoon voor te bereiden op betaalde tewerkstelling, in het normaal economisch circuit of in de sociale economie.

Het traject wordt uitgetekend door een casemanager Zorg en een casemanager Werk (samen het casemanagementteam), samen met de deelnemer. Een netwerk van dienstverleners gaat samen met de netwerkcoördinator en de deelnemer aan de slag met het trajectplan. De casemanager Werk en de netwerkcoördinatoren en hun netwerk worden aangesteld door VDAB. Sinds 1 juli 2023 worden de casemanagers Zorg aangeleverd door samenwerkingsverbanden Zorg, die gemandateerd worden door de afdeling Beleidscoördinatie van het Departement Zorg. Het is niet meer mogelijk om als individuele organisatie een mandaat als casemanager Zorg aan te vragen.

Lees meer over de activeringstrajecten en over de casemanager Zorg. 

Arbeidsmatige activiteiten (AMA) zijn onbetaalde activiteiten voor mensen van 18 jaar tot aan de pensioenleeftijd die (tijdelijk) niet kunnen werken door cognitieve, medische, psychische, psychiatrische of sociale beperkingen. Deze activiteiten vinden plaats bij een werkpost en zijn bedoeld om deelnemers te laten ervaren wat werk kan betekenen, met als doel hen meer te laten deelnemen aan de samenleving.

Deelnemers aan AMA worden begeleid door erkende begeleiders. Een erkenning als begeleider AMA wordt steeds verleend op het niveau van de voorziening, niet op het niveau van individuele personen. Voorzieningen kunnen bij de afdeling Beleidscoördinatie van het Departement Zorg een aanvraag indienen om erkend te worden als begeleider AMA. Voor (aan)vragen over AMA sociale economie kan u bij VDAB en bij het Departement Werk en Sociale Economie (WSE) terecht.

Lees meer over de arbeidsmatige activiteiten.

Onthaaltrajecten zijn trajecten die binnen het geïntegreerd breed onthaal (GBO) - een samenwerkingsverband tussen minimaal OCMW, CAW en diensten voor maatschappelijk werk van de ziekenfondsen - kunnen worden opgestart voor personen die omwille van cognitieve, medische, psychische, psychiatrische of sociale (CMPPS) belemmeringen niet terecht kunnen op de arbeidsmarkt. Als VDAB inschat dat andere werk- en zorgtrajecten (zoals AMA of activeringstrajecten) niet voldoende ondersteuning bieden, kan een onthaaltraject via GBO worden opgestart om hen de juiste hulp te bieden.

De onthaaltrajecten hebben als doel om deze mensen, via doorverwijzing door VDAB, naar het GBO toe te leiden en om onderbescherming tegen te gaan. 
Dit gebeurt door samen met hen hun vragen en behoeften op verschillende levensgebieden te verkennen, hun rechten in kaart te brengen en te helpen realiseren, en waar nodig door te verwijzen naar passende hulpverlening. 

De onthaaltrajecten worden niet uitgevoerd op basis van het werk- en zorgdecreet. Ze worden gekoppeld aan het decreet lokaal sociaal beleid en meer bepaald aan het geïntegreerd breed onthaal (GBO).

Lees meer over geïntegreerd breed onthaal. 

Meer informatie kunt u ook terug vinden op de website van VDAB