Vlaamse Sociale Bescherming

Zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden

Het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden (vroeger: zorgverzekering) bedraagt 140 euro per maand, en is niet belastbaar. U krijgt dat budget als u veel zorg nodig hebt, zoals ouderen die in een woonzorgcentrum verblijven of mensen die thuis veel ondersteuning nodig hebben. Het zorgbudget heeft geen leeftijdsgrens. U vraagt en krijgt het budget via uw zorgkas.

Voorwaarden

1. U woont minstens 5 opeenvolgende jaren in Vlaanderen of Brussel

Op de datum waarop uw recht op het zorgbudget ingaat, moet u minstens 5 opeenvolgende kalenderjaren aan een van de volgende voorwaarden voldoen:

  • U woont minstens 1 dag van het jaar in Vlaanderen of Brussel (dat wil zeggen: ingeschreven zijn in het bevolkings- of vreemdelingenregister).
  • U bent op 1 januari van het jaar sociaal verzekerd in een lidstaat van de Europese Unie, een lidstaat van de Europese Economische Ruimte of in Zwitserland.

Die jaren moeten voorafgaan, maar niet onmiddellijk voorafgaan aan uw recht op het zorgbudget: hebt u ooit een periode van 5 opeenvolgende jaren in Vlaanderen of Brussel gewoond, dan voldoet u aan die voorwaarde. Het jaar waarin uw recht op het zorgbudget ingaat, telt niet mee voor de termijn van 5 jaar.

Voor personen die jonger zijn dan 18 jaar, is die voorwaarde niet van toepassing.

2. U bent aangesloten zijn bij de Vlaamse sociale bescherming.

U moet aangesloten zijn bij de Vlaamse sociale bescherming om een zorgbudget te kunnen krijgen. Aansluiten doet u door de jaarlijkse zorgpremie te betalen aan een zorgkas als u ouder bent dan 25 jaar.

3. U bent zwaar zorgbehoevend en u kunt dat bewijzen met een attest of meting van uw zorgzwaarte (= indicatiestelling) 

U woont in een residentiële zorgvoorziening

Verblijft u in een erkend woonzorgcentrum (WZC), rust- en verzorgingstehuis (RVT) of psychiatrisch verzorgingstehuis (PVT) in Vlaanderen of Brussel, dan hebt u recht op dat zorgbudget. Bewijs uw zorgbehoefte met een verblijfsattest van uw residentiële zorgvoorziening. De voorziening waar u verblijft kan u dat bezorgen.

Momenteel krijgen bewoners van de Vlaamse woonzorgcentra en psychiatrische verzorgingstehuizenpdf bestand980.1kb hun zorgbudget automatisch. Zij hoeven het dus niet langer zelf aan te vragen. Voor meer informatie, neemt u best contact op met de voorziening. Bewoners van residentiële zorgvoorzieningen buiten Vlaanderen (zoals rusthuizen of psychiatrische verzorgingstehuizen in Brusselpdf bestand389.4kb) moeten het zorgbudget nog altijd zelf aanvragen.

U woont thuis (mantel- en thuiszorg)

Er bestaan bepaalde schalen die meten hoe zorgbehoevend iemand is en daar een getal of score op zetten. Woont u nog thuis, dan hebt u een attest nodig met zo'n score om dit zorgbudget te kunnen krijgen. Welke schaal of score u kunt gebruiken, hangt af van welke zorg u thuis krijgt. Vraag uw ziekenfonds of zorgkas om advies.

Deze attesten met minstens een van de volgende scores volstaan als bewijs om een zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden te kunnen aanvragen:

  • minstens score B op de Katz-schaal in de thuisverpleging (attest af te halen bij het ziekenfonds)
  • minstens totaalscore 13, of minstens 5,5 punten op de som van de modules IADL en ADL op de BelRAI Screener, afgenomen in het kader van gezinszorg of aanvullende thuiszorg
  • minstens score 15 op de medisch-sociale schaal. Die schaal wordt gebruikt voor de evaluatie van de graad van zelfredzaamheid met het oog op het onderzoek naar het recht op de integratietegemoetkoming, het zorgbudget voor ouderen met een zorgnood, of de tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden (attest af te halen bij het ziekenfonds of de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid)
  • score C of Cd op de Katz-schaal in een verzorgingsinrichting. Dat is de schaal die afgenomen wordt in woonzorgcentra, rust-en verzorgingstehuizen, centra voor kortverblijf en dagverzorgingscentra (attest bij de zorgkas voor de Vlaamse voorzieningen, of bij het ziekenfonds voor de overige voorzieningen)
  • minstens score 18 op de medisch-sociale schaal (samengesteld uit de pijlers P1, P2 en P3) voor de zorgtoeslag voor kinderen met een specifieke ondersteuningsbehoefte (of bijkomende kinderbijslag)
  • attest voor een tegemoetkoming voor palliatieve verzorging of palliatieve forfait (attest af te halen bij het ziekenfonds). Dit attest is alleen geldig bij een eerste aanvraag van het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden, als u nog geen positieve beslissing hebt. Het gaat om een tegemoetkoming in de kosten voor medicatie, verzorgings- en hulpmiddelen voor de thuisverzorging van een palliatieve patiënt
  • kine-E-attest (attest af te halen bij het ziekenfonds). Dat attest is alleen geldig als u al 3 jaar een positieve beslissing hebt gekregen op basis van een indicatiestelling met de BEL-schaal of de BelRAI Screener.

Hebt u zo'n attest niet, dan kan u een beroep doen op een gemachtigde indicatiesteller. U kunt daarvoor terecht bij de diensten voor gezinszorg, de OCMW’s en de Diensten Maatschappelijk Werk die verbonden zijn met de ziekenfondsen. Zij zijn gemachtigd om de zorgbehoevende een score te geven met de BelRAI Screener. Met een totaalscore van minstens 13 punten, of met minstens 5,5 punten op de som van de modules IADL en ADL, komt u in aanmerking voor een zorgbudget. Bij kinderen tussen 5 en 18 jaar gebeurt de inschaling met behulp van de BEL-profielschaal (blok B).

Goed om te weten: 

Er is geen minimum- of maximumleeftijd om dit zorgbudget te kunnen krijgen. Ook zwaar zorgbehoevenden jonger dan 25 jaar (en dus nog niet aangesloten bij de Vlaamse sociale bescherming) kunnen een aanvraag voor dat zorgbudget indienen bij een zorgkas naar keuze.

Andere hulp waardoor u geen zorgbudget krijgt

U hebt geen recht op een zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden in deze gevallen:

  • U krijgt een budget voor niet-rechtstreeks toegankelijke hulp of een persoonsvolgend budget van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (bij meerderjarigen)*.
  • U krijgt een persoonlijk assistentiebudget van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (bij minderjarigen).
  • U verblijft voltijds in een Multifunctioneel Centrum van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (voor personen tot 21 jaar of uitzonderlijk tot 25 jaar).
  • U verblijft in een gehandicaptenvoorziening buiten Vlaanderen.
  • U krijgt ambulante ondersteuning van een gehandicaptenvoorziening buiten Vlaanderen.

In deze situaties kunt u geen zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden krijgen. Dat geldt vanaf de eerste dag na de maand waarin die situatie gestart is. En u kunt geen zorgbudget krijgen tot het einde van de maand waarin u nog in die situatie bent.

* Er is een overgangsmaatregel voor personen die gestart zijn met niet-rechtstreeks toegankelijke hulp vóór of op 1 januari 2017. Voor meer informatie neemt u best contact op met uw zorgkas.  

Bij een voltijds verblijf in een Multifunctioneel Centrum van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap hebt u wel recht op 1 zorgbudget van 140 euro, als u meer dan 30 dagen afwezig bent uit de minderjarigenvoorziening in de periode van 1 september tot en met 31 augustus. Bent u meer dan 100 dagen afwezig uit de minderjarigenvoorziening in deze periode, dan hebt u recht op 2 zorgbudgetten (280 euro). U krijgt die zorgbudgetten alleen als u een lopend dossier hebt bij de Vlaamse sociale bescherming op 31 augustus.

Hoe aanvragen

Stuur een van onderstaande aanvraagformulieren naar uw zorgkas. Steek daarbij ook het attest dat bewijst dat u zwaar zorgbehoevend bent (zie voorwaarden)

U woont in een residentiële zorgvoorziening:

Formulier om een zorgbudget voor residentiële zorg aan te vragendoc bestand186.3kb
Attest voor een zorgbudget bij verblijf in een psychiatrisch verzorgingstehuisdoc bestand177.9kb 
Attest voor een zorgbudget bij verblijf in een woonzorgcentrum, rusthuis of rust- en verzorgingstehuis doc bestand179.2kb

U woont thuis (mantel- en thuiszorg):

Formulier om een zorgbudget voor mantel- en thuiszorg aan te vragendoc bestand191.8kb 

In sommige situaties krijgt u automatisch het zorgbudget en hoeft u het niet aan te vragen.

Wanneer aanvragen

  • Zodra u zwaar zorgbehoevend bent. Uw zorgbehoevendheid zal gemeten worden, dat kan voor of na uw aanvraag.
  • Of zodra u naar de residentiële zorgvoorziening bent verhuisd.

Het zorgbudget automatisch krijgen zonder aanvraag

In sommige situaties krijgt u automatisch het zorgbudget en hoeft u het niet aan te vragen. 

Bij mantel- en thuiszorg is dat als u een bepaalde score hebt op een schaal die uw zorgbehoefte meet:

  • minstens totaalscore 13 op de BelRAI Screener, of minstens 5,5 punten op de som van de modules IADL en ADL, bij zorgbehoevenden die een beroep doen op een erkende dienst voor gezinszorg of aanvullende thuiszorg
  • minstens score 15 op de medisch-sociale schaal voor de evaluatie van de graad van zelfredzaamheid met het oog op het onderzoek naar het recht op de integratietegemoetkoming, het zorgbudget voor ouderen met een zorgnood, of de tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden
  • minstens score 18 op de medisch-sociale schaal (samengesteld uit de pijlers P1, P2 en P3) voor de zorgtoeslag voor kinderen met een specifieke ondersteuningsbehoefte (of bijkomende kinderbijslag).

Beschikt u over een ander attest, of hebt u geen attest, dan moet u wel nog steeds een aanvraag voor mantel- en thuiszorg indienen.

Bij residentiële zorg krijgen de bewoners van de Vlaamse woonzorgcentra, rust- en verzorgingstehuizen en psychiatrische verzorgingstehuizenpdf bestand980.1kb hun zorgbudget normaal gezien automatisch toegekend.

Voor bepaalde personen die in een woonzorgcentrum verblijven, stuurt de voorziening geen digitaal bericht naar de zorgkas en is er geen automatische rechtentoekenning van het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden mogelijk. Voor die personen is er dus wel nog een papieren aanvraag nodig. Het gaat bijvoorbeeld om:

  • comapatiënten die worden opgenomen in een NAH-bed (niet aangeboren hersenaandoening)
  • personen met MS/ALS/Huntington die worden opgenomen binnen de bijkomende conventie
  • personen die via een verzekeringsmaatschappij worden vergoed naar aanleiding van een ongeval.

Verblijft u in een residentiële zorgvoorziening buiten Vlaanderen (bijvoorbeeld in een Brussels rusthuis), dan moet u uw zorgbudget ook zelf aanvragen.

Opvragen van ontbrekende gegevens voor het zorgbudget

De automatische toekenning van het zorgbudget gebeurt op basis van gegevensstromen. Om het dossier te vervolledigen, kan de zorgkas bijkomende gegevens opvragen bij de zorgbehoevende, zoals bijvoorbeeld het rekeningnummer waarop het zorgbudget betaald moet worden.

Beslissing

Uw zorgkas moet een beslissing nemen binnen de 3 maanden (90 dagen) na ontvangst van uw aanvraag of attest. U hebt alleen recht op het zorgbudget als u aan alle voorwaarden voldoet en een positieve beslissing van uw zorgkas kreeg.

U kunt een beroep indienen bij het Agentschap voor Vlaamse Sociale Bescherming als u niet akkoord gaat met de beslissing van uw zorgkas.

Bedrag en betaling

Het zorgbudget bedraagt 140 euro per maand. Uw zorgkas betaalt het zorgbudget maandelijks uit via overschrijving op uw rekeningnummer. Verblijft u in een residentiële zorgvoorziening, zoals een woonzorgcentrum, rust- en verzorgingstehuis of psychiatrisch verzorgingstehuis, dan wordt het zorgbudget altijd met een maand vertraging uitbetaald.

Als u uw jaarlijkse zorgpremie niet hebt betaald, wordt het verschuldigde bedrag ingehouden bij de eerste betaling van het zorgbudget.

Start en duur van het zorgbudget

Start van het zorgbudget

U krijgt het zorgbudget automatisch toegekend.

Bij mantel- en thuiszorg start uw recht op een zorgbudget vanaf:

  • de eerste dag van de vierde maand na de datum waarop BelRAI Screener werd afgenomen
  • of de eerste dag van de vierde maand na de begindatum van het attest dat aantoont dat u zorgbehoevend bent.

Bij residentiële zorg start uw recht op het zorgbudget vanaf de eerste dag van de vierde maand na de start van uw verblijf in een woonzorgcentrum.

U hebt een aanvraag ingediend.

De startdatum van uw zorgbudget hangt af van de datum op het attest waarmee u aantoont dat u zorgbehoevend bent of verblijft in een woonzorgcentrum.

  • De datum op het attest valt na de aanvraagdatum: het zorgbudget start op de eerste dag van de vierde maand na de aanvraagdatum.
  • De datum op het attest valt voor de aanvraagdatum: het zorgbudget start op de eerste dag van de vijfde maand na de datum op het attest.
    Let op: er worden maximaal 6 maanden uitbetaald die voor de aanvraagdatum vallen (ongeacht de datum die op het attest staat).

U hebt een palliatief forfait.

Als u recht hebt op een tegemoetkoming voor palliatieve verzorging (palliatief forfait), hebt u sneller recht op het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden. Dat palliatieve forfait moet toegekend zijn:

  • vóór de eerste dag van de vierde maand na de datum van uw aanvraag voor het zorgbudget
  • of vóór de eerste dag van de vierde maand na de datum van het attest of verblijf, als die voorafgaan aan uw aanvraag voor het zorgbudget
  • of vóór de eerste dag van de vierde maand na de datum van het attest of verblijf, als u uw zorgbudget automatisch krijgt (zonder aanvraag).

De tegemoetkoming voor een palliatief forfait wordt toegekend door uw ziekenfonds:

  • Hebt u een bewijs van die toekenning? Voeg het bij uw aanvraagformulier voor het zorgbudget. U kunt dat bewijs ook later bezorgen aan uw zorgkas.
  • Hebt u geen bewijs? Vraag het aan uw ziekenfonds of geef toestemming aan uw zorgkas op het op te vragen bij uw ziekenfonds.

U hebt dan recht op het zorgbudget vanaf de maand na de datum van uw aanvraag, of vanaf de maand na de datum van het attest of verblijf.

Duur van het zorgbudget

Een zorgbudget voor residentiële zorg loopt voor onbepaalde duur.
Een zorgbudget voor mantel- en thuiszorg loopt minstens 6 maanden. De maximumduur hangt af van het type attest.

Controle over het zorgbudget bij mantel- en thuiszorg

Ontvangt u een zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden en woont u nog thuis (u krijgt mantel- en thuiszorg), dan kunt u gecontroleerd worden. De controleur zal dan uw zorgzwaarte opnieuw meten met een indicatiestelling.

De controleurs nemen daarvoor een willekeurige steekproef uit alle personen met zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden (bij mantel- en thuiszorg) op basis van de BelRAI Screener.

De controleur zal u ongeveer 2 weken op voorhand per brief verwittigen van de controle. U kunt een concrete afspraak maken met de controleur als u dat wenst.

Het is belangrijk dat u aanwezig bent op het moment van de controle. Als u zonder geldige reden niet aanwezig bent, kan de zorgkas beslissen de uitbetalingen van het zorgbudget stop te zetten.

De zorgkas beslist tot stopzetting of verderzetting van het zorgbudget op basis van het advies van het controleorgaan. U ontvangt alle informatie over die beslissing per brief.