Gezondheid en preventie

Basistips tijdens warmteperiodes

Wat doe je best tijdens een warmteperiode? We zetten de belangrijkste adviezen op een rijtje.

Zorg voor elkaar

Voor de meeste personen lijkt het evident wat je best wel en niet doet tijdens een warmteperiode. Niets in minder waar. Niet iedereen ervaart hitte op dezelfde manier of kan hier even gepast op reageren. Daarom is het belangrijk dat je tijdens warmteperiodes extra aandacht schenkt aan anderen, vooral aan kwetsbare personen zoals ouderen en kinderen. Soms is het voldoende om te vragen of alles in orde is, of dat je iets kan betekenen voor hen. Soms moet je extra zorgen voor personen.  Wat kan jij doen?

  • Ga op warme dagen extra langs of bel regelmatig met personen die mogelijk extra zorg nodig hebben. Wanneer je zelf niet kan, zorg dan dat iemand anders deze taak overneemt. Spreek waar nodig een beurtrol af.
  • Stel een lijst op met contactpersonen bij problemen. Denk aan de buren, de familieleden, de huisarts, de verpleging,... Informeer eens bij de gemeente naar buur-voor-buur-initiatieven waar jij je als vrijwilliger kan opgeven of een oudere kan inschrijven. 
  • Noteer alle belangrijke informatie over de oudere en leg die op een duidelijk zichtbare plaats (of geef ze aan een persoon die beschikbaar is). Zo ben je voorbereid wanneer de oudere dringend opgenomen moet worden. Je kan hiervoor de contact- en medicatiefiche gebruiken.
  • Zorg voor een telefoon in de buurt.
  • Ben je op bezoek, pas dan zeker de basistips toe tijdens warm weer.

Je vindt nog meer tips op onze campagnewebsite.

Wees voorbereid

Een verwittigd persoon is er twee waard. Dat geldt ook tijdens warmteperiodes. Bereid je dus goed voor om gezondheidsproblemen bij jezelf en anderen zo veel als mogelijk te vermijden.

Volg het weerbericht

Via radio, televisie of online, kan je de weersvoorspellingen opvolgen. Deze weersvoorspellingen geven aan of het één of meerdere dagen warm zou kunnen worden. Zelfs bij één dag warm weer is het nuttig om voorbereid aan de dag te beginnen en je te beschermen tegen de warmte. 

Ontvang warmtewaarschuwingen

Warmteperiodes worden meestal op voorhand aangekondigd. Het Departement Zorg verstuurt waarschuwingsmails naar personen of organisaties die werken met kwetsbare groepen. Werk jij met kwetsbare personen? Schrijf je dan in op deze waarschuwingsmails. Zo weet je wanneer extra maatregelen nodig zijn.

Voorbereid op pad

Ga je op pad op tijdens een warmteperiode? Neem dan altijd voldoende drinken mee. Zo ben je voorbereid op onvoorziene omstandigheden. Pas je kleding aan en smeer je regelmatig in met voldoende zonnecrème. Vermijd de warmste en zonnigste momenten van de dag om een verplaatsing te maken.

Drink voldoende

Bij warm weer zweten we meer om beter af te koelen. Het vocht dat we dan verliezen, moeten we opnieuw bijvullen door te drinken.
 

Drink daarom voldoende. Ook als je geen dorst hebt. Een dorstgevoel wijst al op de eerste tekenen van uitdroging. Maar wat is voldoende? Daar bestaat geen éénduidig antwoord op. Je drinkt best meer dan gewoonlijk en beter meermaals kleinere hoeveelheden verspreid over de dag. 

Wist je dat?
Wist je dat de kleur van jouw urine aangeeft of je voldoende drinkt? De lichte kleur van urine wijst op voldoende vocht in jouw lichaam. Hoe donkerder de urine, hoe meer je zal moeten drinken. Donkere urine geeft een tekort aan vocht aan.

Drink op warme dagen vooral water. Thee of koffie kunnen ook. Vermijd alcohol en gesuikerde dranken. Je lichaam verliest sneller vocht als je alcohol drinkt. En gesuikerde dranken neem je minder snel op.

Hou jezelf koel

Zoek koele plekken op

Zoek koele plekken op waar je kan afkoelen, zeker wanneer je woning te fel opwarmt. De meeste lokale besturen stellen koele plekken open waar je terecht kan (bijvoorbeeld lokale dienstencentra, bibliotheken, gebedshuizen). Ook winkelcentra zijn dikwijls gekoeld. Daarnaast kan je ook groene plekken zoals bossen en parken opzoeken. Daar is het meestal ook koeler dan in de stad of bebouwd gebied.

Pas je kledij aan

Draag lichte, loszittende en lichtgekleurde kledij. Draag ook een hoofddeksel. 

Voeding

Vermijd grote en zware maaltijden. Pikant eten kan er voor zorgen dat je meer gaat zweten en dus ook beter kan afkoelen. (Zelfgemaakte) ijsjes kunnen helpen om af te koelen. 

Vermijd inspanningen

Bij (zware) fysieke inspanningen warmt ons lichaam op. In combinatie met warm weer, wordt het moeilijker om af te koelen. Daarom is het beter om fysieke inspanningen tijdens de warmste en zonnigste momenten van de dag te vermijden. Verplaats deze inspanningen bijvoorbeeld naar de ochtend wanneer het nog lekker koel is en de ozonconcentraties het laagst.

Koel af

Heb je het toch te warm? Zoek dan naar manieren om jezelf af te koelen. Hierbij enkele enkele mogelijkheden:

  • een lauwe douche
  • een zwempartij in een plons- of zwembad
  • een koel voetbadje
  • breng kleine waterdruppeltjes aan op je lichaam
  • een natte handdoek in de nek
  • waterspelletjes spelen

Hou je woning koel

Tijdens een warmteperiode is het belangrijk om je woning of gebouw zo koel mogelijk te houden. Wanneer de warmte binnen zit, heb je niet meer de mogelijkheid om even te ontsnappen aan de warmte. Vooral het gebrek aan koele nachten zorgt voor potentiële gezondheidsproblemen, omdat de goede recuperatie van de hitte overdag wordt verhinderd. Pas onderstaande tips zo veel als mogelijk toe.

Gebruik zonwering

De meest efficiënte manier om je woning koel te houden is het vermijden dat de zon binnen schijnt. Buitenzonwering is het meest doeltreffend. De zonnestraling kan op die manier geen materialen in de binnenruimte opwarmen, die dan later de warmte blijven afgeven. Screens en luifels zijn goede voorbeelden van buitenzonwering. Sluit ze bij de eerste zoninval. Bomen, struiken en pergola’s zijn ook goede voorbeelden om de zon te weren. Ze zorgen meteen ook voor een groene omgeving, wat een win-win is voor onze gezondheid.

Binnenzonwering is minder effectief maar kan de opwarming van de woning ook vertragen. Het nadeel is dat het materiaal van de zonwering opwarmt en de warmte toch afgeeft. Het zorgt er wel voor dat vloeren en muren minder kunnen opwarmen.
 

Ventileer en verlucht

Ventileren en verluchten zijn altijd belangrijk voor een gezonde binnenlucht. Maar ook tijdens een warmteperiode is dit belangrijk. Wanneer het buiten warmer is dan binnen, hou je best ramen en deuren gesloten. Ventileer en verlucht wanneer het buiten koeler is dan binnen om de warmte af te voeren. 

Een huis dat slecht geïsoleerd is, zal sneller opwarmen. Ventileren, verluchten (tijdens de koele momenten) en het gebruik van zonwering zijn dan de beste manier om die opwarming te vertragen.

Goed geïsoleerde gebouwen warmen trager op, maar geven hun warmte ook trager af. Een goed werkend ventilatiesysteem is dan cruciaal om de warmte effectief af te voeren.

Gebruik geen warmteproducerende toestellen

Vermijd vooral toestellen die warmte genereren zoals een oven, kookplaten, vaatwasmachine, droogkast, strijkijzer, …. Zij kunnen de binnenruimte nog verder opwarmen.

Sector(en)
Armoede-organisaties
Eerste lijn
Geestelijke Gezondheidszorg
Gehandicaptenzorg
Jeugdhulp
Kinderopvang
Residentiële ouderenzorg
Revalidatie
Thuiszorg
Vrijwilligerswerk
Welzijnsvoorzieningen
Woonzorg
Ziekenhuizen