Gezondheidsklachten bij warm weer

Tijdens warme dagen kunnen gezondheidsklachten optreden door blootstelling aan zon, hoge temperaturen en ozonvervuiling. In onderstaand overzicht geven we een overzicht van de belangrijkste gezondheidsklachten.

Gezondheidsklachten door hitte

Hittestress betekent dat je lichaam het moeilijk heeft om af te koelen als het heel warm en vochtig is. Dit kan verschillende klachten veroorzaken.

Lichte hittestress: Je kunt je ongemakkelijk voelen en een beetje dorst hebben.

• Algemeen hindergevoel: Bij erg warme dagen kun je slechter slapen, moe en prikkelbaar worden, en moeite hebben met concentreren. Je kunt je minder alert en lusteloos voelen, en soms benauwd. 
  • Wat doe je? Zorg voor afkoeling van jezelf en je huis. Drink voldoende water en rust genoeg.
     
• Huiduitslag: Door de hitte kunnen er rode, jeukende bultjes op je huid ontstaan. 
  • Wat doe je? Vermijd de zon en zorg voor afkoeling. Houd de bultjes droog. Neem contact op met je huisarts als de uitslag erg is.
     
• Zonnebrand: Als je je niet goed beschermt tegen de zon, kan je huid rood, pijnlijk en warm worden. Er kunnen blaren ontstaan. 
  • Wat doe je? Vermijd de zon, koel de verbrande huid met koude doeken of een koele douche, en smeer after-sun lotion. Prik de blaren niet open!
     
• Gezwollen ledematen (oedeem): Je benen kunnen opzwellen door de hitte, vooral bij mensen met overgewicht, hoge bloeddruk of aandoeningen van de aders zoals spataders. 
  • Wat doe je? Rust met je benen omhoog. Bespreek met je arts of je medicatie moet worden aangepast.

Ernstigere klachten: Je kunt uitdrogen, wat betekent dat je lichaam niet genoeg water heeft. Dit kan leiden tot hoofdpijn, duizeligheid en zwakte.

• Uitdroging: Hevig zweten en weinig drinken kunnen uitdroging veroorzaken. Je hebt dan vaak grote dorst (niet altijd bij ouderen!), een droge mond en hoofdpijn. Andere signalen zijn donkere urine of geen urine, minder tranen en minder elastische huid. 
  • Wat doe je? Zorg voor afkoeling (koele plek, schaduw, koele douche,…), drink voldoende en kleed je licht. Rust genoeg.
    Neem contact op met de huisarts wanneer iemand geen urine meer produceert of als de huidelasticiteit verslechtert. Wanneer je twijfelt bij kinderen of ouderen, raadpleeg dan zeker een arts.
     
• Hittekrampen: Deze komen vooral voor bij veel zweten tijdens zware inspanningen. Meestal zijn het spierkrampen in de kuiten, armen of buik die verdwijnen zodra je rust. 
  • Wat doe je? Stop met de inspanning, zoek een koele plek, en drink water of sportdrank. Wacht tot de krampen verdwijnen voor je weer actief wordt. Zoek medische hulp als de krampen langer dan 1 uur aanhouden.

Zeer ernstige klachten: Dit kan leiden tot hitteziekten, zoals een hitteberoerte, wat gevaarlijk kan zijn en zelfs tot de dood kan leiden als je geen hulp krijgt.

• Hitte-uitputting: Dit gebeurt na een periode van hitte waarbij het lichaam uitdroogt. Dit kan de voorbode zijn van een hitteberoerte. Je kunt duizelig, flauw en moe worden. Slapeloosheid, ongewone nachtelijke onrust en hyperventilatie kunnen ook voorkomen. 
  • Wat doe je? Zoek een koele plek, drink water in kleine hoeveelheden, maak je kleren los en koel je lichaam met natte doeken of een koele douche. Zoek medische hulp als je moet braken, als de klachten erger worden of langer dan 1 uur aanhouden.
     
• Zonneslag: Dit krijg je door hitte op een onbedekt hoofd, met hevige hoofdpijn, misselijkheid en duizeligheid tot gevolg. Je kunt ook koorts, slaperigheid en bewustzijnsverlies krijgen. 
  • Wat doe je? Zoek een koele plek, drink water, koel jezelf af en rust goed. Bij twijfel, contacteer een huisarts. Bij bewustzijnsverlies, bel 112.
     
• Hitteberoerte of hitteslag: Dit gebeurt door langdurige blootstelling aan hoge temperaturen. Dit kan ernstige complicaties geven. Je herkent hitteberoerte aan de hoge lichaamstemperatuur (meer dan 39°C tot 45°C), verhoging van de hartslag (meer dan 100 hartslagen per minuut), ongewone onrust, warme, rode en droge huid, hoofdpijn, braakneigingen en braken, stuipen, bewustzijnsverlies tot zelfs coma. Dit is een medische urgentie die, indien niet behandeld, in korte tijd tot de dood kan leiden.
  • Wat doe je? Bij bewustzijnsverlies, bel onmiddellijk 112. Volg de instructies van de hulpdiensten. Geef de persoon niets te drinken! Breng de persoon naar een koele plek en koel hem af met water en lucht. Gebruik icepacks in de oksels, nek en liesstreek. Dompel het lichaam onder in water als dat mogelijk is, maar doe dit niet bij ouderen, kinderen of mensen met hartproblemen.

Gezondheidsklachten door ozon

Ozon beschadigt je slijmvliezen en dringt door tot diep in je longen, waar het lokale ontstekingsverschijnselen veroorzaakt. Bovendien maakt ozon je luchtwegen gevoeliger voor allergenen, wat kan leiden tot astma-aanvallen.

Mogelijke klachten bij hoge ozonconcentraties zijn:

• geïrriteerde ogen
• een prikkende neus en keel
• een droge hoest en piepende ademhaling
• kortademigheid en een gevoel van ademnood
• pijn in de borstkas
• hoofdpijn
• astma-aanvallen  

Wat doe je?

• Lever geen zware inspanningen tussen 12 en 22 uur.
• Hou er rekening mee dat de ozonwaarden het hoogst zijn later op de dag en dat dit niet samenvalt met het warmste moment van de dag.
• Ben je gevoelig voor ozon, blijf dan zoveel mogelijk binnen. Ozonconcentraties liggen binnen aanzienlijk lager dan buiten.
• Rust zo veel mogelijk.
• Heb je gevoelige luchtwegen en neem je medicatie? Vraag je huisarts of je medicatie moet aangepast worden bij sterke klachten.