Gezondheid en preventie

MGAG Stationsbuurt Antwerpen-Centraal

Een milieugezondheidskundig aandachtsgebied is een specifiek afgebakende zone waar een verhoogde ongerustheid of omgevingsrisico door omgevingsfactoren, zoals schadelijke stoffen afkomstig van industriële activiteiten, is bij de inwoners.

Waarom is de stationsbuurt Antwerpen-Centraal een milieugezondheidskundig aandachtsgebied?

Bij bewoners in de omgeving van de stationsbuurt van Antwerpen-Centraal is er ongerustheid over zware metalen door een lokale edelmetaalsmelterij. In 2023 werden in de bodem metalen teruggevonden die er vermoedelijk door bodemverontreiniging terechtkwamen.

Zijn er gevolgen voor de gezondheid van omwonenden?

Mensen nemen via inademing, via hand-mondcontact van stofpartikels en door eten van zelfgeteelde groenten metalen op. Hoe langer en hoe meer u wordt blootgesteld aan bepaalde metalen, hoe groter de kans dat u gezondheidsklachten krijgt.

Welke acties gebeuren reeds in de stationsbuurt Antwerpen-Centraal?

Door de ongerustheid werd onderzocht of er meer kankers zijn in de stationsbuurt van Antwerpen en werd in 2023-2024 een biomonitoringsonderzoek opgestart.

Er werden ook bodemonderzoeken en luchtmetingen uitgevoerd.

Preventietips

In Antwerpen zijn er enkel algemene adviezen die burgers helpen om minder schadelijke stoffen in hun lichaam te krijgen. Voor 6 woningen waar nog verder bodemonderzoek wordt uitgevoerd gelden wel specifieke adviezen uit voorzorg. Zij werden daar persoonlijk vanop de hoogte gebracht.

Welke studies zijn beschikbaar?

Kankeronderzoek

Op basis van het kankerregister werd bekeken of bepaalde kankers meer voorkomen in de stationsbuurt in vergelijking met  Vlaanderen of in de rest van de Antwerpse binnenstad. Conclusies van het onderzoek:

  • Alle kankers samen, alsook melanoom, dikke darmkanker (bij vrouwen), longkanker en blaaskankers (bij mannen) komen minder vaak voor in de stationsbuurt dan in Vlaanderen.
     
  • Kankers die een link hebben met zware metalen, komen niet vaker voor in de stationsbuurt dan in Vlaanderen of de Antwerpse binnenstad.
     
  • Kankers waar omwonenden ongerust over zijn komen ook niet vaker voor in de stationsbuurt dan in Vlaanderen en in de Antwerpse binnenstad. 
     
  • Enkel baarmoederhalskankers bij vrouwen en leverkankers bij mannen komen meer voor dan in Vlaanderen en in de Antwerpse binnenstad. Deze kankers komen ook vaker voor in de hele binnenstad dan in Vlaanderen. Maar die kankers hebben niets met het milieu te maken.
     
  • Voor andere bestudeerde kankers is er geen verschil in de stationsbuurt ten opzichte van Vlaanderen.

Biomonitoringsonderzoek: lood in bloed en veegstaalmetingen

Begin 2024 wordt gestart met een humaan biomonitoringsonderzoek. In de wijken rondom het centraal station en het stadspark zal bij 200 kinderen en hun moeders lood worden gemeten in het bloed.  Er worden ook stofstalen genomen om metalen te meten.

Informatie over het onderzoeksgebied en de mogelijkheid tot deelname staat op de website van de wetenschappelijke onderzoekers.

De deelnemende gezinnen en de bewoners van de stationsbuurt worden begin 2025 op de hoogte gebracht van de resultaten en de aanbevelingen.