Gezondheid en preventie

Risicoanalyse en beheersing

Het voorkomen van Legionella begint met het instellen van de juiste watertemperaturen, het vermijden van stilstaand water en regelmatig onderhoud. Voor publieke gebouwen is een risicoanalyse en beheersplan verplicht. Met periodieke controles en Best Beschikbare Technieken (BBT) kunnen legionellarisico’s effectief beheerst worden.

Waarschuwingsbord met uitroepteken en man met vergrootglas

Standaardmaatregelen om Legionella te voorkomen

Om legionellose te voorkomen, is het essentieel om maatregelen te nemen die de groei van Legionella bacteriën in de eerste plaats verhinderen. De belangrijkste maatregelen die iedereen kan nemen zijn:

  • Stel de temperaturen correct in:
    • Houd warm water boven de 60°C om bacteriegroei te voorkomen.
    • Zorg dat koud water echt koud blijft, onder de 20°C.
  • Vermijd stilstaand water: Zorg dat water regelmatig door de leidingen stroomt en dat overal een voldoende hoge druk wordt gehaald.
  • Reiniging en onderhoud: Zorg voor regelmatige reiniging en onderhoud van leidingen en boilers. 

Bijkomende maatregelen voor publiek toegankelijke plaatsen

Voor publiek toegankelijke plaatsen is het verplicht om een risicoanalyse en een beheersplan op te stellen. Een risicoanalyse helpt om risicopunten in elk gebouw of complex in kaart te brengen. Dit vormt de basis voor een aanpak die zich richt op zowel preventie als correctie wanneer er een probleem optreedt. 

Hulp bij het opstellen van een legionellabeheersplan

Voor zowel sanitaire installaties als koeltorens zijn leidraden beschikbaar om u te helpen een legionellabeheersplan op te maken. 

Best Beschikbare Technieken (BBT)

Sanitaire installaties met een bouwvergunning na 4 november 2007 en koeltorens met een bouwvergunning na 4 mei 2008 moeten naast een risicoanalyse en beheersplan ook beschikken over een conformiteitsattest. Dit attest toont aan dat de installatie is ontworpen en gebouwd volgens de Best Beschikbare Technieken (BBT). Voor sanitaire installaties is er een Vlaams BBT-handboekpdf bestand3.4mb ontwikkeld, dat ook een FAQ-lijstpdf bestand222.4kb bevat met antwoorden op veelgestelde vragen uit de praktijk.

Daarnaast zijn er 20 fichespdf bestand743.1kb beschikbaar die exploitanten helpen bij het detecteren en saneren van de meest voorkomende legionella-risicopunten in sanitaire installaties. 

Controle

Om ervoor te zorgen dat de preventieve en correctieve maatregelen effectief zijn, dient u de waterinstallatie periodiek te controleren en te onderhouden. Dit omvat:  

  • Waterstalen nemen op verschillende tappunten.
  • Waterstalen laten analyseren door een erkend laboratorium.  

Hoewel een staalname een momentopname is, geeft het een goed beeld van de effectiviteit van het legionellabeleid en of extra maatregelen nodig zijn. 

Alternatieve beheersmaatregelen

Voor het beheersen van legionellagroei in sanitaire installaties is temperatuurbeheersing wettelijk verplicht. Onder bepaalde voorwaarden kunnen ook alternatieve beheersmaatregelen worden toegepast. Momenteel zijn er zeven goedgekeurde systemen, elk beschreven in een ministerieel besluit na een proeftraject en advies van de Hoge Gezondheidsraad: 

  1. Ecodis®-cel (open dit besluit in de Vlaamse codex)
  2. Oxiperm®Pro (open dit besluit in de Vlaamse codex)
  3. BIFIPRO® (open dit besluit in de Vlaamse codex)
  4. Huwa-San Controller® (open dit besluit in de Vlaamse codex)
  5. Aqualitybox® (open dit besluit in de Vlaamse codex)
  6. Bello Zon® (open dit besluit in de Vlaamse codex)
  7. EasyDis® (open dit besluit in de Vlaamse codex)

Deze systemen bieden alternatieve methoden voor het beheersen van Legionella en kunnen onder specifieke gebruiksvoorwaarden worden ingezet.