Gezondheid en preventie

Gezondheidsdoelstelling Milieugezondheidszorg

In 2022-2023 werd door het Departement Zorg de eerste Vlaamse Gezondheidsdoelstelling Milieugezondheidszorg voorbereid. De wettelijke basis voor dit beleid is gelegd in het decreet van 21 november 2003 betreffende het preventieve gezondheidsbeleid, beter gekend als het Preventiedecreet.​ De gezondheidsdoelstelling biedt een kader voor het milieugezondheidsbeleid van de volgende jaren en wordt bovendien bekrachtigd door de Vlaamse Regering. Met de Gezondheidsdoelstelling Milieugezondheidszorg geven we richting aan het Vlaamse preventief gezondheidsbeleid in het kader van Milieugezondheidszorg. Deze doelstelling werd voorgesteld op de Gezondheidsconferentie Milieugezondheidszorg die plaatsvond op maandag 4 december 2023 in Brussel. Na verwerking van de adviezen van de inspecteur van financiën, het Departement Financiën en Begroting, de MiNa-raad, de Vlaamse raad WVG, de MORA en de Jeugdraad werd de gezondheidsdoelstelling op 1 maart 2024 goedgekeurd door de Vlaamse Regering.

MGZ_Gezondheidsdoelstelling

Belang

Het belang van een Gezondheidsdoelstelling Milieugezondheidszorg volgt rechtstreeks uit het aandeel vermijdbare ziektelast en sterfte die worden veroorzaakt door milieuverontreiniging (door chemische, biologische en fysische factoren). Volgens ramingen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO of WHO – ‘World Health Organisation’) is één op de acht sterfgevallen in Europa het gevolg van milieuvervuiling. Deze sterfgevallen kunnen voorkomen worden door de kwaliteit van het milieu te verbeteren. Bovendien kan onze omgeving ook aanvullende positieve effecten hebben en kan ze bijdragen aan een langer en gezonder leven.

Met deze gezondheidsdoelstelling wordt er vanuit het preventieve gezondheidsbeleid gezocht naar mogelijke oplossingen voor de grote uitdagingen op vlak van milieugezondheid in Vlaanderen.

Health in all policies

Naast het werken aan deze uitdagingen vanuit het eigen preventieve gezondheidsbeleid, is het binnen deze gezondheidsdoelstelling ook de ambitie om initiatieven te ondersteunen en te stimuleren die een gezondheidsreflex inbouwen in andere beleidsdomeinen volgens het principe van Health in all Policies (HiAP). Andere beleidsdomeinen en actoren hebben gezondheid reeds impliciet, soms zelfs expliciet opgenomen in hun beleid, visie en doelstellingen. Er is zeker nog winst te genereren door gezondheid op een meer structurele manier te integreren; als aandrijvende factor en overtuigende argumentatie voor beleid. Alle beleidsdomeinen kunnen immers positief bijdragen aan gezondheid, net als dat gezondheid ook ten goede komt aan de doelstellingen van alle andere beleidsdomeinen en duurzame ontwikkelingsdoelstellingen. Met de Sustainable Development Goals (SDG’s) als leidraad kan dit geïntegreerd worden in de dagelijkse werking.

Lopende trajecten

Op Europees niveau worden – onder meer via de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (United Nations Sustainable Development Goals, UN SDG), het NCD (Non-Communicable Disease) Global Monitoring Framework  en de EEA (European Environment Agency) – tal van initiatieven ondernomen om milieugezondheid te stimuleren.

De Gezondheidsdoelstelling Milieugezondheidszorg staat in relatie tot verschillende lopende trajecten binnen het gezondheidsbeleid, alsook in samenwerking met andere actoren. Hierbij denken we onder meer aan de conceptnota “visie Zeer Zorgwekkende Stoffen” (naar aanleiding van de PFAS-crisis), het luchtbeleidsplan, het klimaatgezondheidsplan en het klimaatadaptatieplan, het NEHAP-3 (National Environment and Health Action Plan), het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen, de Richtlijn Industriële Emissie en meer.

De aanvaardbaarheid van gezondheidsrisico’s en de afweging hierrond staat hierbij centraal. Het zal niet mogelijk zijn om de gezondheidsimpact ten gevolge van blootstelling aan klimaatstressoren, zeer zorgwekkende chemische stoffen of onze leefomgeving in het algemeen tot nul te herleiden. Wel kunnen we deze risico’s proberen te beperken en lijnen uitzetten voor welke gezondheidsrisico’s we als maatschappij willen en kunnen aanvaarden, rekening houdend met de bredere context waarin we leven. Tegelijkertijd kunnen we vanuit het beleid ook inzetten op maatregelen die een gezondheidsbevorderende omgeving stimuleren om zo volop voor gezondheidswinst te gaan, zowel individueel als in groep.

Tegen 2030 is er een gunstige tendens van de milieugerelateerde ziektelast van de Vlaming.

We streven naar een gezonder leven voor de Vlaming door de impact te verlagen van de klimaatverandering, de blootstelling aan zeer zorgwekkende stoffen en van factoren die de leefomgevingskwaliteit bepalen zoals lucht- en geluidspollutie.

Of bekijk in één oogopslag de complete doelstelling:

Gezondheidsconferentie Milieugezondheidszorg

De Gezondheidsdoelstelling Milieugezondheidszorg werd voorgesteld op de Gezondheidsconferentie Milieugezondheidszorg die plaatsvond op maandag 4 december 2023 in Brussel.

MGZ_Gezondheidsconferentie

Verslaggeving

Een uitgeschreven verslag vat de voornaamste inhouden van de Gezondheidsconferentie Milieugezondheidszorg samen. Daarnaast worden elke presentatie en elke break-outsessie samengevat weergegeven in een tekening.

Presentaties

Bekijk en/of download de presentaties die doorheen de dag werden voorgesteld.