Dioxines

Dioxines zijn een bijproduct van de productie van onder meer herbiciden en papierbleken. Bij onvolledige afvalverbranding of bij bosbranden kunnen ze vrijkomen in de lucht.

Binnen deze groep zijn er nog verschillende deelgroepen, waaronder de gechlorineerde dibenzo-p-dioxines (CDDs). Dat is een familie van 75 chemische stoffen die ontstaan als pulp wordt gebleekt of als chloor wordt toegevoegd aan afval- en drinkwater in waterbehandelingslocaties. De meest bestudeerde en meest toxische stof is 2,3,7,8-TCDD.

90 procent van het contact met dioxines verloopt via de voeding (vette vis, volle melk en melkproducten, vet vlees en producten waarin dierlijke vetten zijn verwerkt). Sinds 2013 legt de EU op hoeveel sommige dioxines maximaal in voeding aanwezig mogen zijn.

Dioxines hebben een invloed op de schildklierhormonen, de geslachtshormonen en de seksuele ontwikkeling bij jongeren. Studies bij Vlaamse en Nederlandse kinderen en jongeren geven aan dat dioxineachtige stoffen tot een grotere kans op allergieën kunnen leiden.

Uit verschillende dierenstudies en enkele studies bij mensen bleek dat 2,3,7,8-TCDD bij de mens ook tot kanker kan leiden. Voor de andere dioxines is dat nog niet vastgesteld.

Opnieuw bij dieren bleek dat bloostelling aan 2,3,7,8-TCDD kan leiden tot veranderingen in het gehalte aan sekshormonen, tot een minder goede productie van sperma en een verhoogd aantal miskramen. De nakomelingen van dieren die tijdens de zwangerschap aan 2,3,7,8-TCDD werden blootgesteld, vertoonden skeletmisvormingen, nierafwijkingen en een verzwakte immuunrespons.

Via heel wat (kleine) aanpassingen kun je beperken hoe vaak je met dioxines in contact komt. Je vindt ze terug op het platform hormoonverstoorders.

Eén manier waarop mensen soms dioxines binnenkrijgen, is door eieren van hun eigen kippen te eten. Als je niet weet of je tuin verontreinigd is, kun dat beter niet te vaak doen. Hou je dan aan de volgende hoeveelheden:

Als je de grond laat testen en er wordt geen verontreiniging gevonden, zijn de eieren van je eigen kippen net zo veilig als die uit de winkel.

Wil je ervoor zorgen dat er minder dioxines in je eieren terechtkomen? Dan kun je verschillende stappen ondernemen:

• Kippen krijgen dioxines binnen door tijdens het scharrelen bodemdeeltjes op te eten. Zorg daarom voor voldoende scharrelruimte (10 à 25 m² per kip) zodat de bodem begroeid blijft. Voeder de dieren in het hok, op een schoon verhard oppervlak of uit een voederbak. Geef ze geen vlees, kaasrestjes, vis, fijnkost of sauzen: die voedingsmiddelen kunnen dioxines bevatten, die zich kunnen opstapelen in de eieren.
• Eet niet te veel voeding die rijk is aan dierlijke vetten zoals vlees, eieren, melk, (vette) vis, koekjes en sauzen.
• Gebruik je kachel verstandig, zodat er minder dioxines in je omgeving terechtkomen. Stook alleen droog onbehandeld hout, geef de as van je kachel mee met het huisvuil, en gooi je afval in geen geval in de moestuin of kippenren.
• Stook buiten geen vuur: het is ongezond én verboden. Zorg dat er geen oude stookplaats in de kippenren ligt of haal de verontreinigde bodem weg. Een stookplaats kan de bodem nog lang vervuilen.

Surf naar gezonduiteigengrond.be voor meer informatie over hoe je eieren uit je eigen tuin gezond kunt houden.